Brexit Britain: een land in grote spanning.
Iedere keer als ik denk dat de Britten nu echt geen grotere chaos van de Brexit kunnen maken, weten ze ons weer te verrassen. Ik ben dit verhaal al een paar keer begonnen, maar steeds is het achterhaald voor ik het af kan maken…
Hamsteren
Het land zit in spanning: van talkshows op televisie tot een praatje pot bij het honden uitlaten, het gaat over bijna niets anders meer. Er wordt hier en daar zelfs al gehamsterd nadat is aangegeven dat vrachtwagens met voedsel vanuit het continent straks misschien wel vast komen te staan in de havens. Op de website Mumsnet, een soort Ouders van Nu, wisselen mensen tips uit over welke voorraden je het beste kunt aanleggen.
Opties nu de deal is verworpen
Op het moment dat ik dit schrijf, is de Brexit-deal die premier Theresa May was overeengekomen met de Europese Unie net verworpen door het parlement. Wat nu?
Het is vrijwel onhaalbaar geworden om toch op de aangekondigde datum (29 maart) uit de EU te stappen met een zogenoemde no-deal-Brexit. Vorige week nam het parlement een wet aan die voorziet in serieuze financiële consequenties, als het Verenigd Koninkrijk uit de EU stapt zonder deal.
Een uitstel van Brexit is wel mogelijk. Dat zou de Britten tijd geven overeenstemming te bereiken over een alternatieve deal. Het probleem is alleen dat er zo veel mogelijke varianten zijn dat het dan nog steeds moeilijk is om ergens een meerderheid voor te krijgen.
Een andere optie is een nieuw referendum. Daar lijkt een groeiende meerderheid voor te zijn. De eerste kwestie die hierbij opgelost moet worden is welke keuzes er dan op het stembiljet komen. De deal van May? Lid van de EU blijven? Een andere vertrekregeling, en zo ja, welke dan?
Persoonlijk vind ik het heel belangrijk dat de EU-burgers in een tweede referendum kunnen stemmen net zoals alle Britten die in andere EU-landen wonen. Vorige keer mocht dat niet terwijl Brexit juist voor deze mensen ingrijpende gevolgen kan hebben. Een meevaller is dat we de verzekering hebben gekregen dat alle EU-burgers die hier nu wonen in ieder geval na vijf jaar in aanmerking komen voor een permanente verblijfsvergunning als het Verenigd Koninkrijk echt uit de EU stapt.
Weinig empathie
Wat mij opvalt is het volstrekte onbegrip voor de gevoelens en standpunten van andersdenkenden. Zo hoorde ik op de radio een conservatieve politicus die heel trots vertelde dat hij een amendement wilde indienen voor een overleg waaruit een nieuw plan moest komen als May’s deal wordt verworpen. Nadat de interviewer hem er fijntjes op wees dat de EU dan ook nog moest instemmen met dit voorstel, antwoordde hij dat Brussel al had aangegeven best een relatie met het Verenigd Koninkrijk te willen die lijkt op de band met Noorwegen. Met andere woorden, hij ging er nog voor het overleg al vanuit dat dat het voorstel zou worden.
Aan de andere kant vergeten tegenstanders van Brexit nog wel eens dat degenen die leave stemden enorm boos zullen worden als het uiteindelijke allemaal niet door zou gaan. Sociale onrust ligt op de loer.
Besluiteloos
Ondertussen wordt er haast geen beslissing meer genomen in dit land. Of het nou gaat om een bedrijf dat zijn huurcontract moet verlengen of een investeerder die overweegt ergens geld in te stoppen, ze zeggen allemaal te wachten tot duidelijk is wat er gaat gebeuren met de afscheiding van de EU. Om mij heen zie ik behoorlijk wat bedrijven die failliet gaan. Misschien hadden ze het anders ook niet gered, maar in het huidige klimaat bleek het gebrek aan financiers de nekslag.
Sommige Britten vinden dat de EU zo star in de onderhandelingen is dat het wel mis moest lopen. Brussel zou op deze manier andere mogelijke uittreders willen afschrikken. Feit is echter dat de Britten tot nu toe zelf niet in staat zijn het land achter een concreet plan te krijgen…