Bedrijf van een wereldwijf – Jacqueline helpt expat-kinderen de juiste weg te kiezen

Jacqueline is geboren en getogen in Hoek van Holland. Op haar 20^e verhuisde ze naar Den Haag. Vijf jaar later zegde zij haar baan op, verhuurde haar appartement en vertrok met haar rugzak naar Zuid Amerika. In Peru ontmoette zij haar grote liefde. Vier jaar geleden besloten zij met hun twee dochters in de buurt van Bilbao in het noorden van Spanje te gaan wonen. Inmiddels is ze weer terug in Nederland en runt ze haar eigen bedrijf Studiekeuzetop3

“Het reizen, de mensen en culturen, maar ook de confrontatie met mezelf hebben mij zoveel moois gebracht. Daar blijf ik mijn hele leven op teren.”

‘Die jaren in Spanje waren ook weer zo’n fijne tijd! Nu mocht ik ervaren hoe het is om te emigreren en in een andere cultuur opnieuw te beginnen. Voor onze twee dochters kozen we voor de Britse school, omdat op de lokale scholen met name Euskera (Baskisch) wordt gesproken. Nederlands, Peruaans, Spaans en Engels…dat zijn al vier totaal verschillende talen en culturen waar onze kinderen mee te maken hebben (gehad). Mijn jongste is een echte Spaanse en wil het liefst terug, bij mijn oudste ging de voorkeur al sinds jonge leeftijd uit naar Nederland. Ze wilde ook nooit geloven dat ze half Peruaanse is.’

Wat is jouw levensmotto?

‘Believe you can and you’re halfway there! Als je gelooft in jezelf en in wat je te bieden hebt dan ben je al een flink eind op weg. Soms kan een bepaalde wens of een doel zo ver weg lijken. Door jezelf in te beelden hoe het zal zijn om dat doel te halen, door ermee bezig te zijn en kleine stappen te zetten, leef je er vanzelf naartoe. Zo ervaar ik dat op het moment vooral met mijn bedrijf.’ 

Ik doe alles in mijn tempo en op mijn manier en vertrouw daarbij op mijn gevoel. Ik hou wel van actie, dus soms gaan dingen me iets te langzaam. Het is belangrijk om niet te kijken naar hoe ver anderen al zijn, maar om je eigen doelen te bepalen en te genieten van waar je mee bezig bent. Het proces ergens naartoe is namelijk juist zo leerzaam.

Hoe ben je ertoe gekomen om iets te doen met studiekeuze voor jongeren? 

‘Voor ons vertrek naar Spanje was ik personeelsadviseur. Ik werkte nog een paar dagen bij mijn werkgever en begon daarnaast voor mezelf. Ik was in 2013 afgestudeerd voor toegepaste psychologie en heb me gespecialiseerd in het coachen en begeleiden van mensen en in het afnemen van assessments. 

Vanuit het buitenland startte ik met online loopbaancoaching, maar ik wilde het graag anders. Je loopbaan start met je studiekeuze en zoveel mensen doen uiteindelijk ander werk dan waarvoor ze gestudeerd hebben, omdat de studie niet bleek te passen. Zo zonde van alle energie, frustraties, maar ook van het geld. Ik zei eerder dat je studiekeuze niet voor het leven is, maar iets doen dat niet bij je past, is geen goede basis.

Eenmaal op vakantie in Nederland hoorde ik het zoveelste verhaal over een student die met zijn derde studie begon. Ik dacht ‘dat moet toch anders kunnen’ en ben gaan onderzoeken wat ik met mijn achtergrond en werkervaring kan betekenen. En zo ontstond StudiekeuzeTop3!

Top 3, omdat er meerdere richtingen bij je passen en je altijd een plan achter de hand moet hebben voor als je eerste voorkeur om wat voor reden dan ook niet kan doorgaan.

Wat vind ik het zonde als jongeren lang ronddwalen en hun tijd en energie verspillen aan het zoeken naar een geschikte opleiding. Te vaak hoor ik verhalen over studenten die een tweede of derde poging doen met een andere studierichting. Het kost onnodig veel stress en geld. Ik weet dat het sneller en gemakkelijker kan. Daarom heb ik er mijn werk van gemaakt!’

Maar je hebt een speciale connectie met het begeleiden van kinderen in het buitenland. Waarom is dat zo belangrijk?

‘Soms begin je ergens aan en voordat je het weet, gaat het een richting op die helemaal perfect blijkt te passen bij je eigen interesses. Ik heb altijd al interesse gehad in andere mensen, culturen en landen. Ik heb veel gereisd en wil nog veel meer van de wereld zien. Mijn man komt uit Peru, ik heb hem ontmoet tijdens het backpacken. Toen we in Spanje woonden, ging er een online wereld voor me open. Ik kwam op die manier in contact met meerdere Nederlandse vrouwen in het buitenland.’

 ‘Ik moest weer even helemaal terug naar de basis: wie ben ik, wat wil ik en waar word ik blij van?’

‘Eenmaal terug in Nederland heb ik met hulp van een ondernemerscoach mijn bedrijf verder vormgegeven. Even weer helemaal terug naar de basis: wie ben ik, wat wil ik en waar word ik blij van? Het werd me al snel duidelijk dat ik de Nederlandse jongeren wil helpen die in het buitenland zijn opgegroeid, maar terug willen naar Nederland voor de studie. 

De afstand tot het Nederlandse onderwijs is letterlijk te groot, maar ook de onbekendheid ermee, want de verschillen met het buitenland zijn enorm. Studeren in Nederland is voor hen vaak aantrekkelijk vanwege de roots, maar zeker ook financieel gezien. De uitdaging zit juist weer in de afstand met het gezin en vaak is er een achterstand met de Nederlandse taal waardoor sommige studies bij voorbaat al zijn uitgesloten. Ik vind het een mooie doelgroep om te mogen helpen en er zit voor mij nog veel uitdaging in.’

Hoe denk jij over de term Third Culture Kids?

‘Toen ik voor het eerst over deze term hoorde, dacht ik gelijk aan alle expat gezinnen, maar het is uiteraard breder dan dat. Een Third Culture Kid is een kind dat zijn jeugd of een gedeelte daarvan doorbrengt in een andere cultuur dan die van de ouders. Er zijn natuurlijk ook veel gezinnen die, los van een werkgever naar het buitenland vertrekken. Deze laatste groep kiest heel bewust voor een bepaald land om zich te vestigen. Voor de kinderen wordt dát hun thuis en zij worden (hopelijk) ook één met die cultuur.

Expats nemen, in veel gevallen, iedere keer weer afscheid en vertrekken naar een volgend land. Dat lijkt mij wel heftiger voor deze kinderen. Zij krijgen met nóg meer culturen te maken. Er zullen kinderen zijn die zich nergens echt helemaal thuis voelen. Het lijkt mij belangrijk deze kinderen goed te begeleiden, vooral op sociaal-emotioneel vlak. Dat is precies waar ik me nu in verdiep en ik zoek graag de samenwerking op met mensen die daar meer over weten.’ 

Als expatvrouw is het over het algemeen best moeilijk om je leven weer op orde te krijgen bij veranderingen. Zowel als je naar het buitenland verhuist als dat je weer terugkeert. Hoe ging dat bij jou? 

‘Ons verblijf in Spanje was tijdelijk en dat wist ik van tevoren. Ik heb het als één groot avontuur gezien en heb er vanaf dag 1 heel bewust van kunnen genieten. Ik was ook wel zo realistisch om in te zien dat ik het een keer moeilijk zou krijgen. Dat gebeurde dan ook na een half jaartje maar was gelukkig van korte duur. Ik stelde een goede coach-opdracht samen en kwam daardoor zelf ook tot nieuwe inzichten.

Teruggaan naar Nederland vond ik moeilijker, want ik had het in Spanje prima naar mijn zin. Ik heb zowel bij vertrek als bij terugkomst gemerkt dat het belangrijk is om je eigen bezigheden te hebben. Mij hielp het om doelen te stellen zowel zakelijk als privé.’

Welke fases in jouw loopbaan heb jij zelf gekend?

‘Als 18-jarige koos ik heel bewust voor een korte tweejarige opleiding om zo snel mogelijk te kunnen gaan werken. Ik wist namelijk totaal niet wat ik wilde en was ervan overtuigd dat ik er al werkend wel achter zou komen waar ik goed in ben en wat ik leuk vind. En dat klopt!

Elke nieuwe baan en nieuwe cursus of opleiding was zo’n fase waar ik veel ontdekte over mezelf. Wat mij als eerste te binnen schiet was mijn allereerste baan als ‘officemanager’ bij een reclamebureau. Door een opmerking van mijn werkgever, realiseerde ik mij iets over mezelf. Ik vroeg toen al aan alle collega’s over hun studies en werkervaring. Mijn werkgever vroeg waarom ik zo naar anderen opkeek. En ik dacht: ‘Ik ben gewoon nieuwsgierig en heb oprechte belangstelling’. Zo werd mijn volgende baan er één op een uitzendbureau als intercedente en kon ik ongegeneerd iedereen ‘het hemd van het lijf’ vragen.’

Het waren interessante en pittige jaren: ik werkte, studeerde, kreeg twee dochters in korte tijd, had ook nog mijn huishouden en mijn sociale leven.

‘De belangrijkste fase waarin ik mezelf opnieuw uitvond, was de deeltijd opleiding toegepaste psychologie. Ergens had ik nog steeds de wens om een volwaardige hbo opleiding te doen. Gewoon om aan mezelf te bewijzen dat ik dat kan. Eindelijk kwam ik dé opleiding tegen die echt op mijn lijf geschreven was!

In die vier jaar heb ik zoveel over mezelf geleerd en heb ik veel vaardigheden (verder) ontwikkeld. Het heeft mijn kansen en mijn blik enorm verbreed. Het waren interessante en pittige jaren: ik werkte, studeerde, kreeg twee dochters in korte tijd, had ook nog mijn huishouden en mijn sociale leven. Soms vraag ik me nog wel eens af hoe ik het deed, maar ik heb het gedaan en ben daar enorm trots op. Ik heb toen geleerd dat ik alles (aan)kan wat ik graag wil.’

Persoonlijke ontwikkeling is een belangrijke waarde in jouw eigen leven. Waarom?

‘Bij persoonlijke ontwikkeling gaat het om zelfinzicht, weten wie je bent, waar je goed in bent, wat je nog wilt leren en bereiken. Dat is dus iets voor het leven. We veranderen door onze ervaringen, maar ook onze doelen en dromen veranderen. We zijn nooit uitgeleerd.

Je maakt op jonge leeftijd een bepaalde studiekeuze, maar die keuze, is niet voor het leven. Je kiest voor een bepaalde richting of voor een specifiek vak, maar het gaat vooral om het ontwikkelen van competenties en vaardigheden. En deze gaan je hele leven mee en kun je op meerdere terreinen (beroepen) inzetten. Als je van school komt dan heb je een bepaalde basis gelegd, daarna begint het echte werk en leer je jezelf pas echt goed kennen. Door ervaringen op zakelijk, maar zeker ook op persoonlijk vlak. Zolang je er bewust mee bezig bent, openstaat voor groei en voor het ontvangen van feedback, kun je een heleboel over jezelf leren.’ 

In hoeverre kun je die eigen ervaringen gebruiken bij de begeleiding van kinderen?

‘Dat vind ik een lastige vraag. Jongeren zitten in een heel andere levensfase dan mijn ervaringen van de afgelopen tijd. Ik kan wel heel goed teruggaan in de tijd en me herinneren hoe ik destijds was. Ik kan me inleven in hoe het is om op jonge leeftijd nog niet te weten waar je goed in bent en wat bij je past. Dat bracht bij mij zoveel twijfel en onzekerheid. Ik weet nu dat ik niet om me heen moet kijken wat anderen allemaal kunnen en doen. Iedereen heeft talenten en mooie eigenschappen. Je ziet het zelf vaak niet, omdat het voor jou zo gewoon is. Dat wil ik jongeren onder andere meegeven en ik help ze graag ontdekken waar ze goed in zijn en wat ze willen.’

Wat kunnen expat-ouders er zelf aan doen om hun kids zo goed mogelijk voor te bereiden op een vervolgopleiding in Nederland?

‘Een aantal zaken is hierbij belangrijk: 

Begin op tijd met de zoektocht

Vanwege de verschillen met het onderwijs wil je ook op tijd weten wat de toelatingseisen zijn. Dan kan er eventueel nog wat worden bijgespijkerd. Zo zijn er jongeren die het IB-programma volgen, maar geen Nederlands hebben gekozen. Het IB-programma is vergelijkbaar met het vwo en daarmee zou je naar de universiteit kunnen. Komt de student uit op een Nederlandstalige opleiding dan moet daar een certificaat voor worden behaald. Bij Engelstalige studies moet het Engels voldoende kunnen worden aangetoond. 

Afhankelijk van de plaats kan het vinden van woonruimte lastig zijn. Maar je wilt eerst weten welke opleiding het wordt en welk opleidingsinstituut het beste bij je kind past, voordat je een kamer kan gaan zoeken. 

Kies het juiste opleidingsniveau

Een groot verschil met het buitenlandse onderwijssysteem zijn de verschillende opleidingsniveaus die wij hier kennen. Voor een vervolgopleiding is dat het middelbaar onderwijs (mbo), hoger onderwijs (hbo) en het wetenschappelijk onderwijs (wo).

Een student kan misschien het niveau op het wo goed aan, maar het kan zijn dat het hbo qua manier van leren veel beter past. Het is dus belangrijk om te weten hoe je kind graag leert en welk type onderwijs daarbij aansluit.

Ga samen met je kind op ontdekking

De basis voor het maken van een passende studiekeuze is zelfkennis. Wie ben je? Wat wil je (leren)? Wat kun je? Eigenlijk dezelfde kernvragen als bij loopbaancoaching. Je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen. Je kunt je kind hierbij helpen. In mijn e-book vind je tips hoe. Kom je er samen niet uit en wil je dieper ingaan op het verkrijgen van zelfinzicht dan help ik uiteraard graag!

Let ook op de sociaal-emotionele kant van de veranderingen

Ik denk dat de grootste uitdaging ligt op het sociaal-emotioneel vlak. Deze jongeren gaan niet op kamers in een andere stad, maar naar een ander woonland. Vaak is er sprake van een vangnet en dat kan hen op weg helpen. 

Veel Nederlandse jongeren die in het buitenland zijn opgegroeid, kiezen liever voor een Engelstalige studie. Vanwege hun vooropleiding, maar ook omdat ze dan gemakkelijk andere internationale studenten ontmoeten. Ondanks hun Nederlandse paspoort, zijn ze net zo internationaal als die andere studenten en dat voelt als thuis.’ 

Hoe kijk jij aan tegen de hedendaagse competitieve ‘de beste moeten zijn in alles’ cultuur? Ik woon in de VS waar dat nogal extreem is maar ik hoor steeds vaker dat die cultuur ook naar NL overwaait.

‘Ik krijg juist nog steeds te horen dat Nederland een echte zesjes-cultuur heeft. Doen wat moet om over te kunnen gaan, maar vooral niet teveel, want dat zou niet stoer zijn. Zo heb ik dat ook altijd ervaren. Dit is vooral op de middelbare school en geldt natuurlijk niet voor iedereen.

Wat ik daaraan jammer vind is dat de scholieren zichzelf daarmee tekort doen. Door samen te werken en elkaar juist te helpen, motiveer je elkaar en zijn de prestaties automatisch beter. Misschien past dit meer op het vervolgonderwijs, maar de prestaties op de middelbare school zijn wel van invloed op de vervolgkeuze en mogelijkheden.’

Wat hoop jij met jouw werk te bereiken?

‘Ik draag graag bij aan het besef bij jongeren dat er meerdere opties zijn. Bij iedereen passen verschillende richtingen en banen. Verder hangt het af van wat je leuk vindt en wat je wilt leren. Door ervaringen veranderen de interesses in je leven en krijg je te maken met meerdere keuzemomenten. Het is belangrijk om te blijven kiezen op basis van je eigen interesses en motivatoren. Je kiest niet voor het leven, dat blijf ik herhalen! Maar het draagt wel bij aan de motivatie en prestatie om iets te kiezen dat echt bij je persoonlijkheid past.’

Tot slot, wie vind jij een wereldwijf en waarom?

‘Er zijn een heleboel geweldige wereldwijven op mijn pad gekomen. Als ik er één moet kiezen, denk ik gelijk aan Chantal Evers van Tallytate. Chantal ging al op puberleeftijd in de zomervakanties naar Frankrijk om de taal te leren. Ze heeft in haar eentje vele reizen gemaakt en ziet nu samen met haar gezin nog steeds veel van de wereld.  

Wij hebben elkaar ontmoet in Bilbao, zij is daar jaren geleden naartoe gegaan vanwege de liefde. Zonder een woord Spaans te spreken, is ze gemigreerd en via een vriend gaan werken als schoonheidsspecialiste. Daarnaast verkocht ze af en toe wat producten via haar webshop. Chantal heeft haar bedrijf vanuit de garage van haar schoonouders in Bilbao opgericht en heeft nu een goedlopend distributiecentrum voor kinder- en babyproducten met zes man personeel. Ik heb bewondering voor haar doorzettingsvermogen, creativiteit en handelsgeest. Ze heeft zelf niet door hoe geweldig ze het allemaal doet!’

Kijk hier als je meer wilt weten over Studiekeuze Top3 , het bedrijf van Jacqueline, of als je vragen hebt over jouw eigen kroost.
Lezers van dit artikel krijgen 10% KORTING op een traject bij Studiekeuze TOP 3.

Meer lezen over Bedrijven van Wereldwijven? Kijk dan hier.