Ik ben thuis in Libië al ‘geniet’ ik iedere dag met pijn in mijn hart

Terwijl zojuist in de verte gedonder te horen is, is het mijn uitdaging om iets over mijn ‘thuis’ te delen. Libië, mijn thuis dat thuis was voordat ik er ooit geweest was. Ik kende alleen een ongekende drang om er naar toe te gaan.

Het gedonder is een bom die ergens verderop is gevallen. Oh nu hoor ik ook wat granaten die afgeschoten worden. Wie of wat, daar heb ik geen idee van. Het is zo’n 10 km hier vandaan. Soms iets dichterbij, vaker verder weg. Af en toe valt een door een vliegtuig of drone gedropte bom wel heel erg dichtbij maar gelukkig tot op heden nooit op het moment dat ik op de betreffende plek aanwezig ben. Helaas wel op momenten dat vrienden of bekenden aanwezig zijn.

In augustus 2012 was ik er voor het eerst. Het land waarvan ik een jaar ervoor eigenlijk nog nooit echt gehoord had en geen idee had waar het lag. Nu zeven jaar later heb ik er rust gevonden, waarvan ik niet eens wist dat ik dat voorheen niet had: Ik ben thuis… 

Nederlandse hulpverlener vermist in Libië

Dat is hoe de meesten een eerste keer over of van mij gehoord hebben in 2017. De aannames over mijn verblijf in detentie in Libië vormen een verhaal dat zijn eigen leven is gaan leiden en helaas op geen enkel punt aansluit bij de werkelijkheid. Wat er wel is gebeurd?

Ik ben in 2017 in bewaring genomen op het moment dat ik in mijn auto op mijn computer aan het internetten was. Daarbij was ik op een locatie waar ik geregeld stond, daar het internet vanuit mijn eigen huis erg slecht was. Foto’s was ik dus niet aan het maken.

Ik ga nooit naar gevaarlijk gebied en maak nooit foto’s zonder toestemming. Ik heb niet eens interesse in materiaal van gevechten of andere negatieve beelden!

Mijn inbewaringstelling had puur te maken met de controle van mijn papieren nadat de dag ervoor elders in de stad een gevecht was geweest met een groep uit een andere stad. En juist uit die stad kwam mijn verblijfsvergunning vandaan. De commander die mijn paspoort zag, was alert op gevaar en luisterde niet naar wat ik vertelde.

‘Waarom mensen ongerust maken, als ik zo weer buiten sta?’

Dat was mijn gedachte. En dus maakte ik de fout niet in te gaan op het aanbod om iemand te bellen over mijn verblijf. Maar een vriendin had binnen een dag al een vreemd gevoel, maakte zich zorgen over mijn afgesloten telefoon en deed melding van vermissing.

Na mijn deportatie uit Libië gaf ik aan weer terug te willen. De media reageerde nog één keer: ‘Hoe kan je terug willen naar een land dat…’ Helaas waren mijn antwoorden niet voldoende om anderen mee te nemen in mijn wereld, mijn ervaringen in Libië en gaat het altijd over dat moment dat ik werd opgepakt.

Libië was en is voor mij geen Khadaffi, terreur en illegale migratie

Mijn verhaal als migrant in Libië sluit dan ook niet aan op de beelden en gedachten die men over het algemeen heeft over dit land. De naam Khadaffi geeft vaak het gevoel weer dat mensen krijgen als ze aan Libië denken. Een gevoel dat alleen niet aansluit bij het land waar ik tot op heden dagelijks mee te maken heb. Terreur, geweld, slavernij en illegale migratie, dat is het beeld dat de buitenwereld heeft en dat door de media en politieke aandacht op het land wordt vergroot.

Maar wat is Libië voor mij dan wel?

Graag wil ik anderen kennis laten maken met mijn Libië! Het land dat meer dan veertig keer zo groot is als Nederland, zo groot als West Europa maar niet meer dan zes miljoen inwoners kent. Libië ligt tussen Tunesië en Egypte en is één van de grootste landen van Afrika. Het land heeft dat dan ook alles in zich. Van een kustlijn van bijna 2000 km, met veel groene locaties tot de Sahara, een woestijn waaronder zich een enorm zoetwatermeer en rivier bevindt maar ook een oude vulkaan en een enorme lavavlakte.

Veel locaties heb ik al mogen zien maar nog heel veel ook niet. En hoewel ik graag meer prehistorische tekeningen, paradijselijke oases, de gehele kust, de Grieks/Romeinse steden en dadelplantages wil zien, ligt mijn interesse toch elders. Namelijk bij de Libiërs zelf. Vooral zij hebben mijn aandacht en van hen wil ik leren.

Veilig als alleenstaande niet-moslim vrouw

Verderop wordt er een aanval op Tripoli gepleegd. Een aanval die zoveel gevoel bij mij losmaakt. Eerlijkheid, rechtvaardigheid, gelijkwaardigheid en respect, dat zijn mijn voornaamste principes. En die worden nu ook aangesproken en aangevallen. Maar vooral door partijen buiten Libië.

Als alleenstaande niet moslim vrouw, woonachtig in een liberaal, maar zeker ook conservatief moslimland, reizend in mijn auto naar waar dan ook heb ik mij nog nooit zo veilig gevoeld als hier. Juist door de wetenschap dat als er iets gebeurt, ik er zeker van kan zijn dat ik hulp krijg. Niet omdat ik een Nederlander ben, niet omdat ik een vrouw ben, maar omdat ik een mens ben dat hulp nodig heeft. Het respect dat ik hier ervaar en om mij heen zie voor alles dat leeft (met mega veel uitdagingen) is ongekend.

Ik geniet hier, maar met pijn in mijn hart.

Pijn die ik overal om mij heen zie en voel. Zowel de fysieke gevechten als de mentale gevechten van de Libiërs. De enorme drive te willen veranderen, te willen bouwen en voor iedereen rust en vrijheid te willen hebben Ondertussen zijn er nog zoveel obstakels te overwinnen. Maar ik weet zeker dat de Libiërs die overwinning gaan behalen.

Al jaren wordt er niet naar dit land geluisterd. Ja soms wordt er iets gevraagd maar luistert men het antwoord niet af en er wordt zeker niet gevraagd naar wat men hier bedoelt. Het zou ook fijn zijn voor de mensen hier als de ‘buitenwereld’ zich aan afspraken zou houden en de Libische moslims zou durven te vertrouwen. Laat ik het zo zeggen: het zou in ieder geval helpen als men eerst de boontjes in eigen land zou doppen, voordat men over een ander land oordeelt en zich ermee bemoeit…