Stronger together: want COVID-karma is een b*tch

“Zal ik voor jou ook een vaccinatie-afspraak maken?”, vraagt mijn man. Ik vraag om details. Hij vertelt dat er in het westen van Taipei nog een batch AstraZeneca is. Ik twijfel, in Nederland is het vaccinatieproces net stilgelegd vanwege een verhoogd risico op trombose. Dat risico weeg ik af tegen de kans dat ik uiteindelijk helemaal niet in aanmerking kom voor een vaccin…

Want laten we wel wezen. De voorraad is beperkt en als expat (lees: gelegenheidsallochtoon) staan wij straks achteraan in de rij als de Taiwanezen, die vanwege het geringe besmettingsgevaar geen urgentie ervaren, massaal besluiten dat ze tóch een vaccin willen. Ook in Taiwan geldt: stronger together! Totdat er schaarste dreigt. Dan is het ‘eigen volk eerst’, net als in Nederland – en de rest van de wereld.

Tekort aan vaccinaties

Taiwan is niet het enige land met een vaccintekort. Terwijl ik deze column schrijf voltrekt zich in India een humanitaire ramp. Eerder dit jaar verklaarde haar nationalistische premier nog vol bravoure dat India COVID-19 had verslagen. Nu zijn de lijkzakken niet aan te slepen. Wrang genoeg is India wereldwijd marktleider op het gebied van COVID-vaccinproductie. De Indiase bevolking plukt daar vooralsnog geen vruchten van. Het betreffende vaccin AstraZeneca werd onder meer verkocht aan Taiwan. Daar ligt de voorraad nu op de planken ligt omdat er op dit moment geen acuut besmettingsgevaar is.

Ondertussen probeert India alle buitenlandse vaccin-orders te cancellen, in de ijdele hoop in eigen land het lek te dichten. Dat proces wordt bemoeilijkt doordat haar regering niet bereid is om het eigen falen te erkennen. De lokale overheden van Indiase deelstaten zijn inmiddels zelf verantwoordelijk gemaakt voor de (rechtstreekse) aankoop bij producenten. Het gevolg is dat ze elkaar nu in een onderlinge biedingsoorlog de tent uitvechten. Net als in het voorjaar van 2020 in de Verenigde Staten gebeurde, toen alle 50 deelstaten én Trump’s federale regime elkaar op Aziatische markten bevochten om medische hulpmiddelen te verkrijgen.

De slag winnen maar de oorlog verliezen

Ieder weldenkend mens kan begrijpen dat een pandemisch virus zich niet laat imponeren door concurrentie op geld of macht. Helaas zijn mensen in onzekere, dreigende tijden vaak niet in staat om rustig na te denken, aldus de Boeddha en modern wetenschappelijk onderzoek. Op individueel niveau racen mensen naar de supermarkt om toiletpapier te hamsteren, als ze horen dat er een angstaanjagend virus heerst.

Vervolgens scharen ze zich achter leiders die cultureel superioriteitsdenken prediken en gaan ze in het Vondelpark ‘in liefde’ op een kluitje staan. Het rationele advies om thuis te blijven en naar het OMT te luisteren is geen partij voor de overweldigende oerdrift om naar houvast te grijpen, je verbonden te voelen met iets wat groter is dan jezelf.

Op (inter)nationaal niveau gebeurt iets vergelijkbaars: daar beconcurreren nationalistische regeringen elkaar om exclusieve beschikking over medische hulpmiddelen. Gevaarlijk kortzichtig, want zelfs als je wint en de medische buit verovert, muteert het virus vrolijk verder in het kamp van de verliezer. Dat is wat Boeddhisten verstaan onder Karma, met als gevolg dat je uiteindelijk de slag wint maar de oorlog verliest.

Stronger together geen buzzphrase

In deze tijd is stronger together niet langer een buzzphrase, maar een noodzakelijke voorwaarde om onze kwaliteit van leven veilig te stellen. COVID-19 is de eerste, existentiële dreiging in het Nieuwe Normaal: wetenschappers voorspellen dat er de komende decennia meer zullen volgen. Het goede nieuws is dat we over voldoende wetenschap, technologie en welvaart beschikken om die dreigingen het hoofd te bieden, mits we in staat zijn om één front te trekken en het individuele gemak ondergeschikt durven maken aan collectief welzijn.

Boeddha onderwees dat bewust (zelf)leiderschap in deze context het inzicht vergt dat persoonlijke identiteitskenmerken, zoals gender, geaardheid, ras of nationaliteit, oppervlakkig en dus betekenisloos zijn. Hij poneerde dat we elkaar via geestelijke ontwikkeling op een dieper, intermenselijk niveau moeten vinden om leed dat ons allen treft te kunnen oplossen. Of we dat nu willen of niet, in deze tijd zullen we wel moeten. Eén ding weten we zeker: COVID-karma is een b*tch.