‘Wat leuk dat jullie er zijn!’ – Als expat omgaan met visite uit Nederland

Ik had het maar getroffen, daar op het meest zuidelijke puntje van Europa. Mijn vriend en ik waren naar het subtropische zuiden van Gran Canaria geëmigreerd: altijd zon, zee en strand. Het leven leek één grote vakantie. En dat wilde het thuisfront ook wel eens meemaken.

Ik had het niet zien aankomen, maar omgaan met de stroom aan visite uit Nederland bleek een leerproces.

Ongelimiteerd visite verwelkomen

Na drie maanden in een bungalow met één slaapkamer te hebben gewoond (met visite op luchtbedden in de woonkamer), hadden we bewust voor een huis met twee slaapkamers gekozen. De tweede kamer werd een logeerkamer, geen thuiskantoor voor mij. Ruimte voor logees was belangrijker! Tijdens ons eerste jaar op Gran Canaria kwam er immers minstens elke maand visite: mijn vader, de oom en neef van mijn vriend, twee goede vriendinnen, een broer met aanhang… 

De qualitytime met logees uit Nederland was ongelofelijk gezellig, maar bleek voor mij ook al snel één van de grootste uitdagingen van het expatleven. Als mensen er 4,5 uur voor moeten vliegen, willen ze toch wat langer blijven dan drie of vier dagen – een volle week bijvoorbeeld. Wij vonden het allemaal goed. Een week met elkaar in een huis (óns huis) bleek echter iets heel anders dan een weekend getaway.

De ene visite is de andere niet

Gelukkig kan ik het met alle familieleden en vrienden van mijn vriend goed vinden, maar eerlijk is eerlijk: voor mij was een week met mijn vriendinnen leuker en makkelijker dan een week met iemand die voornamelijk voor hem kwam. En vice versa. 

Kan ik verwachten dat gasten helpen boodschappen doen en koken? Ja, toch? Stofzuigen? Misschien ook wel. De badkamer schoonmaken? Hmm, dat doe ik wel als ze weer weg zijn. Maar ondertussen ergerde ik me aan de vieze badkamer, vond ik het stom om te gaan stofzuigen en ging ik voor het gemak alsnog mee boodschappen doen.

Veel logees had ik al veel te lang niet gezien! Snel spullen droppen, strandspullen pakken, op het strand bijkletsen en ’s avonds lekker uit eten. Ook op een doodgewone woensdag, als dat toevallig de aankomstdag van de visite was. Ik was druk bezig een freelance carrière als tekstschrijver op te bouwen, maar eigenlijk werd er telkens van me verwacht dat ik een week lang alles uit mijn handen liet vallen om tijd door te brengen met visite. Zij hadden die tijd immers vrij genomen om met mij door te brengen! Die druk voelde ik, want de visite kwam voor mij.

De visite heeft vakantie (met vakantiebudget)

Wie langskwam had vakantie, vaak inclusief een vakantiebudget. Voor mij was dat een gevaarlijk, tweesnijdend zwaard: niet alleen verdiende ik in de weken dat er logees waren nauwelijks, ik gaf tegelijkertijd drie keer zoveel uit. Na zo’n week ‘vakantie vieren’ kon ik de (geld)schade weer inhalen. Tot de volgende logee kwam. Het voelde als dweilen met de kraan open. 

Ik bedacht uitjes voor mijn gasten die ze (hopelijk) leuk zouden vinden, taxiede iedereen ernaartoe, zorgde onderweg voor eten en beantwoordde vragen over welke kleding of spullen handig waren om mee te nemen. Die verantwoordelijkheid bleek na verloop van tijd behoorlijk vermoeiend. Ondertussen werd er (gezellig en lekker, maar) ongezond eten in huis gehaald en durfde ik nauwelijks tijd vrij te maken om (saai) te sporten. Kortom, hun vakantie is heel crux gezegd wel mijn werkweek.

Over je eigen grenzen laten gaan

Ik ging zó vaak zó ver over mijn grenzen heen dat familie en vrienden ontvangen een grote bron van stress werd. Ik werd rancuneus en gaf alles en iedereen er de schuld van dat ik niet optimaal van de tijd met visite kon genieten. Het duurde heel lang voordat ik inzag dat ik deze situatie zelf had helpen creëren. Want natuurlijk is het vervelend als een logee zich niet goed in jouw situatie kan inleven en continu over je grenzen stapt, maar dat doet diegene niet expres. Het is voor die persoon ook lastig zich een voorstelling van jouw nieuwe expatleven te maken en daar rekening mee te houden.

Het was dus aan mij om te leren mijn grenzen en behoeften aan te geven. En dat bleek zo eenvoudig nog niet, want ik was nog zo zoekende in mijn nieuwe expatleven dat ik geen flauw idee had waar mijn grenzen eigenlijk lagen. En dus heb ik zeker twee jaar aangemodderd met visite – hopende dat het de volgende keer allemaal op miraculeuze wijze goed zou komen – voordat ik via Psycholoog op Afstand een online psycholoog inschakelde om me met dit alles te helpen.

Hoe dan wel jouw expatleven vormgeven?

Mensen kunnen niet ruiken hoe jij het wil hebben, daar was ik inmiddels wel achter. Maar hoe ik het dan wel wilde, wist ik niet. Niet zo, in elk geval. De eerste stap was dus het vormgeven van mijn eigen expatleven. Mijn psycholoog liet me nadenken over simpele vragen als: hoeveel uur wil ik eigenlijk werken en op welke dagen? Hoeveel geld wil ik uitgeven en waaraan? Hoe wil ik de huishoudelijke taken verdelen? En toen ik de basis eenmaal had gedefinieerd: hoeveel ben ik bereid aan dit alles te wijzigen als er visite komt?

Hoe duidelijker ik mijn eigen expatleven voor ogen kreeg, hoe eenvoudiger het werd bezoekjes in goede banen te leiden. Mijn vriend en ik besloten logees bijvoorbeeld maximaal een week in huis te nemen. Wilden ze langer blijven, dan vroegen we ze een hotel of appartement te boeken. Ook raadden we iedereen aan een eigen auto te huren. Ik ging ermee akkoord mijn weekenddagen te verschuiven naar de dagen waarop er visite was, maar als die dagen midden in de week vielen, wilde ik bijvoorbeeld wel even mijn e-mail checken. 

Veerkrachtiger worden

Natuurlijk ging het niet in één keer goed. Dan liet ik me op een werkdag toch overhalen mee te gaan lunchen (‘Je moet toch eten!’) en zat ik weer twee uur bij een strandtent, terwijl er een deadline in mijn nek hijgde. Mijn psycholoog leerde me de zaken minder zwart-wit te zien: ‘Wat kan je de volgende keer anders doen om een vergelijkbare situatie te voorkomen of te verbeteren?’, vroeg ze.

Genoeg, zo bleek. In plaats van me hopeloos in het nauw gedreven te voelen, overgeleverd aan de onvoorspelbaarheid van de (niet-bestaande) planning van visite, zag ik ineens tal van oplossingen: van een ander lunchvoorstel tot simpelweg zelf iets eerder weggaan – soms heb je die objectieve buitenstaander nodig om tot zulke inzichten te komen.

Tips om tijd met visite stressvrij te houden

Het definiëren van je grenzen en het leren leven in overeenstemming met die grenzen is een continu proces. Dat fiks je niet van de ene op de andere dag. In de tussentijd helpen onderstaande tips je om je tijd met visite stressvrij te houden.

• Geef van tevoren je verwachtingen aan.[1] Moet je gewoon vijf dagen werken? Wil je elke ochtend vroeg op? Wil je niet veel geld uitgeven? Geef dit dan ruim van tevoren aan. Dat is een win-win: je gasten kunnen hierop anticiperen en jij voelt je te zijner tijd niet onder druk gezet je prioriteiten aan de kant te schuiven.

• Vraag je visite van tevoren om zelf activiteiten te regelen.[2] Natuurlijk neem je je gasten graag op sleeptouw naar jouw favoriete stekjes, maar jij bent niet als enige verantwoordelijk voor hun vakantie. 
  
• Geef je gasten een activiteitenlijst met bezienswaardigheden, restaurants of andere hotspots.[3] Op een dag dat jij druk bent, kan je je gasten met deze lijst op pad sturen. ‘Tot vanavond!’
  
• Zorg voor voldoende eigen ruimte.[4] Geef je visite een eigen logeerkamer waar je zelf niet continu bij hoeft. Woon je klein en weet je van jezelf dat je het lastig vindt dicht op elkaar te zitten? Geef dat dan eerlijk aan en vraag je gasten een hotel te boeken.
  
• Leg uit waar alles staat en hoe alles werkt. Trek alle keukenkastjes een keer open, geef instructies voor het koffiezetapparaat en de oven en laat zien waar de afstandsbedieningen liggen. Zo kunnen je gasten zich prima redden zonder jou.
  
• Vraag je visite te helpen.[5] Vaak voelen mensen zich in een andere omgeving een beetje onthand en weten ze niet goed wat ze kunnen doen om jouw leven makkelijker te maken. Druk ze een boodschappenlijstje in de hand als ze eropuit gaan met de vraag of ze op de terugweg wat dingetjes mee kunnen nemen. De meeste mensen vinden het juist fijn om nuttig te zijn!
  
• Voor thuiswerkers: zorg voor duidelijk afgebakende werktijden.[6] Als het duidelijk is op welke tijden je werkt, weten je gasten precies wanneer ze je niet moeten storen. Ook kan jij in je vrije tijd echt van jullie tijd samen genieten, zonder het gevoel te hebben eigenlijk te moeten werken.
  
• Onderneem samen iets wat je zelf ook nog niet gedaan hebt.[7] Als je niet de gids hoeft uit te hangen, beleef je de nieuwe ervaring echt samen.
  
• Neem je me-time![8] Het is oké als je even klaar bent met alle gezelligheid. Geef het gewoon aan als je liever even alleen met een boek in de tuin gaat zitten.

Hulp bij grenzen stellen

Grenzen stellen is in het ‘normale’ leven al lastig genoeg. Als expat is het echter nog een stukje lastiger, omdat je zelf je nieuwe expatleven nog aan het vormgeven bent. Omdat je je gasten graag een geweldige tijd wil bezorgen, wordt het verleidelijk je op het ritme, de wensen en de behoeften van je gasten aan te passen. Maar dat vréét energie. Je komt niet toe aan wat jij belangrijk vindt, raakt gefrustreerd, en reageert die frustratie (al dan niet in stilte) op de ander af. Je doet er dus zowel de ander als jezelf tekort mee om geen grenzen te stellen.[9]

De psychologen van Psycholoog op Afstand – zelf allemaal (voormalig) expat – weten als geen ander hoe uitdagend het expatleven kan zijn. Zij begrijpen precies waarom iets leuks als vrienden op bezoek krijgen kan resulteren in een stroom van problemen en frustraties, die allemaal hun oorsprong hebben in het heruitvinden van jezelf in het buitenland. Via online therapie met één van deze expat-psychologen heb ik geleerd met deze typische expat problematiek om te gaan. Hierdoor ben ik lekkerder in mijn vel gaan zitten, leerde ik mijn eigen grenzen en behoeften kennen, en werd bezoek van vrienden en familie weer een echt feestje! 

Bronnen

[1] C. H. Mobbs (2019, 21 december). How to cope with long-stay visitors. Via: Expatchild.com.
[2] M. DeBoer (2013, 24 september). Expats Tips: How to Survive Visitors. Via: Matadornetwork.com.
[3] Idem.
[4] C. H. Mobbs (2019, 21 december). How to cope with long-stay visitors. Via: Expatchild.com
[5] Idem.
[6] A Balanced Life Abroad (z.d.). When Friends and Family Visit You Overseas. Via: Abalancedlifeabroad.com.
[7] M. DeBoer (2013, 24 september). Expats Tips: How to Survive Visitors. Via: Matadornetwork.com.
[8] A Balanced Life Abroad (z.d.). When Friends and Family Visit You Overseas. Via: Abalancedlifeabroad.com.
[9] E. Oden (2020, 29 februari). Nu is het genoeg! Waarom grenzen stellen noodzakelijk is. Via: Psychologiemagazine.nl.