Mijn reis – Zwerfafval verzamelen op grote hoogte

De Indiase naam Lalita past bij me. Of pas ik bij de naam? Kort nadat ik getrouwd ben, gingen mijn man en ik op avontuur naar India, mijn naam achterna. In New Delhi zetten we ieder een eigen bedrijf op en onze kinderen werden er alle drie geboren. Ik zag veel van het land, maar nooit was ik in Ladakh geweest – de meest noordelijke provincie van India aan de grens met Tibet en China. 

Tot ik in korte tijd van verschillende kanten Ladakh weer voorbij zag komen: alsof ik geroepen werd erheen te gaan. Niet wetende dat het was om zwerfafval te rapen….

Halsoverkop en onvoorbereid

Eerst las ik erover in een blad, daarna zag ik toevallig iets op tv en vervolgens maakte één van mijn vriendinnen een wandeltocht in het bergachtige gebied. De definitieve bevestiging dat ik moest gaan, kwam van mijn overleden ouders in een visioen: “Ga erheen en neem dochter Julie mee.” Julie zit in groep 8 en maakt volgend jaar de overstap naar de middelbare school. Mijn man steunde me in dit alles en we gingen!

Nog geen vier (!) dagen later zaten we in het vliegtuig naar India, op weg naar Leh, de hoofdstad en grootste stad van Ladakh op 3500 meter hoogte. De eerste twee dagen waren wennen, maar zodra we geacclimatiseerd waren, kon onze reis beginnen. Normaal bereid ik een reis grondig voor. Lees ik me in over de gebruiken en culturen en verdiep me in de plekken die ik wil bezoeken, de pareltjes. Maar omdat alles zo halsoverkop was gegaan, had ik dat nu niet gedaan.

“Ik had zelfs geen reisgids en dacht dat ik die eerste dagen van acclimatiseren wel kon benutten om me te oriënteren via internet. Maar helaas, geen internet!“

Gelukkig, zoals ik van India gewend ben, zijn er altijd overal veel vriendelijke en behulpzame mensen. Zoals de vriend van een oom die bij een achternicht woont en die weer een man kent, die in dezelfde stad geboren is en die wist bij wie je moet zijn als je op zoek bent naar een travel agent. Precies die persoon kwamen wij tegen en via hem gingen Julie en ik op pad.

Van Bollywood filmset naar bucketlist-bestemming

Ladakh ligt hoog met een gemiddelde hoogte van 4700 meter. Tussen 15 oktober en eind april is het gebied afgesloten van de wereld. Reizen is dan onmogelijk, omdat de bergpassen onbegaanbaar zijn vanwege sneeuw- en ijsmassa’s. Wij waren er begin oktober, nog net op tijd. We reden met chauffeur en auto zeven dagen rond door het rotsige besneeuwde berggebied, via de hoogste passen ter wereld en over de hoogst berijdbare weg ter wereld. Dwars door de woestijn en dorre Himalayaanse hooglanden naar het hoogste zoutwatermeer ter wereld, het Pangong Tso, dat op 4350 meter hoogte ligt.

Dit Pangong-meer ligt op de grens tussen India en China en staat bekend om het azuurblauwe water. Op foto’s zag ik al hoe fenomenaal de plek is, omringd door immense bergtoppen. Maar de Bollywood blockbuster 3Idiots uit 2009, met actrice en superster Kareena Kapoor in de hoofdrol, zorgde voor immense populariteit van het meer. Het Pangong-meer werd vooral voor Indiase toeristen een absolute bucketlist-bestemming. 

“Julie en ik konden niet wachten om zelf het kristalblauwe water te zien. En niet alleen de blauwe kleur van het meer, maar ook de bergen eromheen die constant van kleur veranderen dankzij het spel van de zon en de wolken op de bergflanken en het water. Een spectaculair gezicht.”

Anders dan de meeste toeristen, besloten we een aantal dagen aan het meer te verblijven. Ons idee was om van het ene naar het ander plaatsje te lopen en dat zijn er aan de Indiase kant van het meer maar een paar. De eerste nacht was best pittig in een cabin aan de heuvelrand van het meer. Zonder internet, elektriciteit of warm water en nog kouder dan verwacht, maar de volgende ochtend werden we een stukje dichter bij de hemel wakker. We stuurden onze chauffeur vooruit naar de volgende plaats en gingen zelf wandelend op pad. We spraken af elkaar rond drie uur ’s middags in het volgende dorp te ontmoeten. 

Strandjutten op 4350 meter hoogte

In de ochtendkou zag ik na 10 meter lopen een plastic colaflesje liggen. Het schitterde in de ochtendzon en de rode kleur deed pijn aan mijn ogen. Het flesje was totaal out of place en ik kon het niet over mijn hart verkrijgen om eraan voorbij te lopen zonder het op te rapen. Nog geen tien meter verder zag ik weer wat schitteren aan de rand van het meer: een plastic waterfles. Die moest ook mee, want er was niemand anders in de buurt om het op te ruimen. Mijn dochter verplaatste haar blik van om zich heen kijken naar de grond, en zag tot haar schrik nog meer plastic en zwerfafval liggen. 

“De volgende meters raapten we niet alleen nog meer flessen op, maar ook plastic chips zakjes, snoep wikkels en… een 35 kilo rijstzak. Wat waren we blij dat we die gevonden hadden! Nu hadden we iets om al het plastic in te verzamelen.”

Op dat moment wisten we niet dat we nog veel meer grote zakken nodig zouden hebben, maar ook die zaten tussen het zwerfvuil. Stuk voor stuk vulden we ze met zwerfafval. Na een paar uur lopen, kwamen we aan bij de eerste ruststop: het View Point, dé toeristische trekpleister van het hele meer. Dit is de plek waar de bekendste scenes uit 3Idiots zijn opgenomen en hier wil elke Indiër op de foto. Wij ook, maar dan met vier grote zakken vol zwerfafval.

Bij het meer is noch een vuilniswagen, noch een vuilnisophaalsysteem, dus waar moest het afval heen? Een lokale militair verzekerde ons dat hij ervoor ging zorgen dat de zakken zouden worden afgevoerd. Dit plastic zou niet opnieuw in het meer belanden, wat een voldoening.

Zwerfafval scheiden

Nadat we ons lunchpakket met heerlijk Indiaas eten op hadden en we zelf bijgetankt waren, vervolgden we onze reis. We moesten nog zeker vier uur lopen voordat we bij het dorpje aan zouden komen. We hadden tegen elkaar gezegd dat we het tweede deel van de tocht om ons heen zouden kijken en niet naar de grond. Maar, ‘once seen can’t be unseen’ en bij het zien van een tweede plastic waterfles, hielden we het niet meer en begonnen we toch weer met oprapen van zwerfvuil.

“Dit keer hadden we meerdere plastic zakken gevonden wat het afval ‘scheiden’ makkelijk maakte: plastic flessen verdwenen in de grote zak, blik in een andere en chips en snoepwikkels verdwenen in de laatste twee. Eén zak was voor ‘onbestemd’ zwerfafval zoals slippers, sokken, wijnflessen en metaal.”

Wegversperring op de route

Onze wandeltocht werd lastiger toen bleek dat we niet meer langs het meer konden lopen. Het stukje strand tussen berg en meer hield gewoon op en een heuvel van glibberige stenen, belemmerde de doorgang. Dit werd te gevaarlijk. Op handen en voeten met onze buik tegen de heuvel klommen we omhoog en we kwamen in een geul terecht, notabene aangelegd voor de internetvoorziening van de omringende dorpjes.

“We liepen maar liefst twee uur in die geul van 2 meter hoog. Al wat we zagen was aarde om ons heen en stenen boven ons. Gelukkig kwam er een plek waar we wel weer het meer konden zien. We klommen uit de geul en liepen voorzichtig de berg af naar de rand van het water.”

Nog steeds sleepten we de zware zakken zwerfafval met ons mee. De zon vertrok langzaam achter de bergen en dat maakte mij best ongerust. Als de zon eenmaal ondergaat, wordt het snel koud en donker en we waren nog niet op onze plaats van bestemming. Sterker, we zagen niet eens een dorp liggen.

Hulp bij het vallen van de avond

Plots hoorden we stemmen en nog geen twee tellen later verschenen er uit het niets twee jongens aan onze zijde. We vroegen hen waar we waren en begrepen dat het volgende dorp nog ver was. Zonder iets te vragen, pakten ze allebei een grote zware zak met zwerfafval van ons over. 

“We liepen achter hen aan, geen idee waar naartoe, terwijl we hen probeerden uit te leggen dat we naar een dorp moesten dat Man heette (spreek uit als ‘maan’). Dat we een chauffeur hadden, die daar op ons wachtte.”

De jongens hadden wel een mobiele telefoon, maar die had helaas geen bereik. Bellen ging dus niet en auto’s, laat staan een taxi, waren er niet. Maar, verzekerden de jongens, zij hadden een oplossing. We kwamen bij zeven graafmachines en het werd ons snel duidelijk wat de bedoeling was. Zij konden ons wegbrengen met de graafmachines! We gooiden de zakken afval in de laadbak en klommen via de grote wielen omhoog. Terwijl de nacht inviel, vertrokken we richting Man. Langzaam kwam een witte auto op ons afgereden. Het was onze chauffeur! Hij was ons gaan zoeken! Eenmaal in Man lieten we in een groot gat naast de weg – de lokale vuilnisbelt – onze zakken achter.

Tevreden en opgelucht dat het ons gelukt was om al dat zwerfafval daar te krijgen, maar teleurgesteld dat er zo veel ligt op één van de mooiste plekken ter wereld.

Op zoek naar meer inspiratie? Lees het blog van Anneke die in de oceaan bij Fiji tuiniert om koraalriffen te beschermen of de beach clean-up van Kariens gezin in Bali.

Jouw Mijn Reis verhaal bij de Wereldwijven?

Ben jij op de bonnefooi vertrokken en vogel je per dag uit waar je morgen slaapt? Reis je misschien op een bijzondere manier de wereld rond, bijvoorbeeld met de fiets, skeelerend of enkel OV? Misschien ben je wel een fervent bungyjumper en heb je als doel om van wereldberoemde bruggen te springen? Of fotografeer je voordeuren around the globe? Wat je motivatie ook (geweest) is om juist die bijzondere reis te maken, wij horen het graag!

Stuur ons een bericht ovv ‘Mijn Reis’ naar redactie@dewereldwijven.com en misschien publiceren we jouw verhaal eenmalig of als korte serie!