Een vrouwenconferentie over vrouwenthema’s in Botswana

Onlangs heb ik 15-weekse workshop-programma’s gegeven aan verschillende groepen vrouwen op persoonlijk, financieel en ondernemersvlak. Tijdens deze training leerden zij naast hun eigen kracht en mogelijkheden (om bescheiden inkomsten te genereren), ook hoe zij de eigen positie, die van hun familie en de gemeenschap konden verbeteren. Een aantal vrouwen heeft ook echt een volgende stap gezet en is een eigen economische activiteit begonnen. Denk aan naaiwerk, zeepjes maken en manden vlechten.

Naar aanleiding van deze workshop-programma’s vroeg ik de vrouwen over welke vrouwenthema’s ze graag meer wilden weten. Die thema’s vormden de basis van een ééndaagse vrouwenconferentie waarvoor alle vrouwen weer uitgenodigd werden. Hieronder een verslag hoe dat tot stand kwam en eruit zag.

Vrouwenthema’s – waar liggen hun behoeften?

Na iedere trainingscyclus bleek er vooral een grote behoefte aan gesprekken over onderwerpen als gezin, werk en eigen welzijn. Zo ontstond het idee voor een vrouwenconferentie: de Women’s Conference – Healing of the mind, body, and soul. Deze is onlangs gehouden in het Nhabe Museum in Maun in samenwerking met het trainingsteam van StartUp4Kids (in Botswana) en een Nederlandse vrijwilligster.

Het doel was drieledig:

1. Het geven van informatie en inzichten over vrouw-gerelateerde thema’s
2. Het creëren van een netwerk van vrouwen uit de verschillende dorpen
3. Een dag met ontspanning, aandacht en plezier voor de vrouwen

Aan de vrouwenconferentie namen 43 vrouwen deel uit Moeti, Xhoo, Boro, Xharaxao en Sedia. Daarnaast waren er vier sprekers/workshopbegeleiders en enkele vertegenwoordigers van de organisaties Women Against Rape en BOFWA (Botswana Family Welfare Association). Laatste is een organisatie voor seksuele en reproductieve gezondheid. Vrouwen konden hen de hele dag hun vragen en issues voorleggen.

Het programma bestond uit informatieve workshops door experts, discussies en uitwisseling van ervaringen, maar ook uit leuke activiteiten en momenten om ‘het vrouw zijn’ te vieren. 

Dagelijkse taken en rol van de vrouw

Na een welkomstwoord en korte uitleg van het dagprogramma, deden alle vrouwen mee aan het spel ‘crossing the line’ in de museumtuin. De deelneemsters kregen vragen over de thema’s die onderdeel waren van het dagprogramma. Vragen als “wie is tevreden met haar huidige work-life balance?”, “wie vindt dat ze gezond eet?” en “wie heeft er last van overgangsproblemen?” Deze vragen kregen ook een vervolgvraag: “Wie praat hierover met vriendinnen?” Bij een bevestigend antwoord mochten vrouwen over de lijn in het zand stappen. Dat leverde interessante inzichten op, bijvoorbeeld dat eigenlijk niemand gezond eet. Ook deelden enkele vrouwen hoe het hen wel lukte om hun werk-privé balans in te richten (waar dat de meerderheid niet lukt). Dit spel was dus een mooie start van het programma.

Tijdens de eerste workshop o.l.v. Mary Hastag (een zeer ervaren expert in social work & women empowerment) gingen vrouwen in groepjes aan de slag. Samen bespraken zij de dagelijkse taken van een vrouw in Botswana en hun rol in de familie en gemeenschap. Dat gaf heel interessante discussies en nieuwe inzichten hoe vrouwen hun leven beter kunnen inrichten rond gezin, werk en eigen welzijn.

Aandacht voor wellness en balans

Na de koffiepauze deelde Heidi Huebsch (oprichtster en eigenaresse van de Health Hut in Maun) kennis en informatie over gezonde en betaalbare voeding. Het dieet van gezinnen in Botswana bestaat uit grote hoeveelheden suiker en zetmeel, wat zorgt voor overgewicht en andere gezondheidsproblemen. Heidi gaf een overzicht van lokaal verkrijgbare gezondere en betaalbare alternatieven wat betreft groenten, fruit, zaden en noten. De vrouwen namen volop notities en waren heel enthousiast.

De geplande korte yogasessie werd spontaan vervangen door een gezamenlijke zangsessie, geleid door één van de deelneemsters met een prachtige stem. Conclusie: muziek en zang verbinden. Na afloop kreeg iedereen een roze kaartje met een wit hart, waarop de deelneemsters een compliment konden schrijven voor degene die naast hen zat.

Een gezonde lunch en het uitdelen van snacks als appels, vruchtensap en gezonde koeken, zorgde ervoor dat iedereen ook voldoende energie had voor het middagprogramma. Bovendien konden de vrouwen tijdens de lunch- en koffiepauzes foto’s (laten) nemen in een ‘fotolijst’ als leuke herinnering aan deze mooie en inspirerende dag.

Belang van een netwerk

Het middagprogramma begon met een netwerkspel. Verspreid door de zaal, kregen vrouwen verschillende kleuren bollen wol die ze moesten overgooien terwijl zij de draad bleven vasthouden. Resultaat? Een kleurrijk netwerk van draden tussen de vrouwen dat helder de onderlinge verbondenheid visualiseerde. Het gaf aan hoe je voor het ene thema bij de één en voor een ander onderwerp weer een ander terecht kunt. Bovendien toonde het hoe kleurrijk en sterk dit vrouwennetwerk is. Gedurende de dag werd dit ook in de praktijk gebracht door de gesprekken tussen vrouwen uit de verschillende dorpen. Hoewel zij elkaar nooit eerder ontmoet hadden, bleken ze zoveel raakvlakken en herkenbare issues in hun leven te hebben.

Dr. Divya Dayanandan Kallarackal (vooraanstaand gynaecoloog van een privékliniek in Maun) gaf daarna een presentatie over meer complexe onderwerpen zoals de menopauze en andere hormonale veranderingen in het vrouwenlichaam. Zij benoemde concreet de verschillende symptomen en wat er aan gedaan kan worden ter voorkoming of verzachting. Ook benadrukte ze het belang van onderzoek vanaf een bepaalde leeftijd om verschillende vormen van kanker vroegtijdig te signaleren en te behandelen. Geen lichte kost, maar de vrouwen waren zeer geïnteresseerd en namen uitgebreid notities. Dr. Divya, kreeg ook veel vragen; de aanwezigen grepen duidelijk hun kans om al hun vragen over dit lastiger onderwerp te stellen.

Kers op een leerzame dag: een goodiebag!

De focus van de laatste workshop lag op ‘ervaren’ in plaats van ‘leren’. Robyn Sheldon leidde een Bio Danza sessie met de hele groep. Bio Danza is een vorm van dansexpressie op gevarieerde muziek en het is een combinatie van bewegen, contact en ervaren. Bio Danza stimuleert vitaliteit, affectie, plezier, gezondheid, verbondenheid, creativiteit en eigenwaarde. Alle vrouwen kregen de kans om deze vorm van dans te leren kennen, waarbij afwisselend alleen, met z’n tweeën en met een groep werd gedanst en bewogen. Een geweldige ervaring!

Ter afsluiting van de vrouwenconferentie, kreeg iedereen een deelname-certificaat en een goodie bag. Die waren samengesteld door een groepje vrouwen uit Boro, maar met producten van vrouwen uit andere dorpen. In de tasjes zaten een zeepje, moringa-zaden, stukje kardemomwortel, boekje met informatie (in pictogrammen) over seksuele en reproductieve gezondheid & rechten, armbandje, notitieblokje met pen en een setje kaarten met inspirerende spreuken om de dag mee te beginnen. 

De deelneemsters waren unaniem positief en heel enthousiast over het programma. Ze vonden het geweldig om een hele dag met bekende en onbekende vrouwen over onderwerpen te praten die normaliter ’taboe’ zijn vanwege cultuur en de drukke dagelijkse bezigheden en zorgen. Er was een grote onderlinge verbondenheid en ze voelden gehoord en gezien. 

Gezien het succes wil ik de vrouwenconferentie een jaarlijks terugkerend evenement laten worden, waarbij de vrouwen in toenemende mate zelf worden betrokken bij de organisatie!

Meer weten over het fantastische werk dat Katja doet? Dit is het interview dat de Wereldwijven met haar hadden over haar werk in Botswana. Benieuwd waarover Katja zelf heeft geschreven voor de Wereldwijven? Lees haar blogs hier.