Hoe kan ik nou gefrustreerd zijn in deze hartverscheurende wereld?

Gefrustreerd, boos en machteloos, een kleine samenvatting van al mijn emoties op dit moment. Na een paar heerlijke weken van vakantie, waaronder een pitstop van drie weken in Nederland en twee weken vakantie in Oost-Turkije, blijkt de realiteit confronterend. Door de COVID-19 pandemie verlengt Turkije haar periode van online onderwijs. Dit betekent niets anders dan dat ik de komende maanden aan de kamertafel zit om onze kinderen te begeleiden bij het onderwijs...

Ik adoreer mijn kids, weet rationeel dat het aan mij is om van deze periode een succes te maken en toch ben ik enorm teleurgesteld. Wat doe ik met mijn ambities en wensen de komende periode? En juist deze teleurstelling geeft mij een schuldgevoel. Want wie ben ik om teleurgesteld te zijn? 

Vakantiegevoel vasthouden

De drie weken in Nederland in de zomervakantie waren anders dan anders. Daar waar het normaal gesproken een groot feest is om retour te gaan naar Nederland, was het gevoel dit keer minder uitgelaten. Het normale feestgevoel blijft tijdens de reis achterwege. Niet alleen door de fysieke beperkingen, zoals mondkapjes en face-shields, maar vooral door de vragen die de kinderen stellen. Zij maken zich zorgen. Hoe gaan wij terug naar papa als Turkije weer op slot gaat? Hoe weten wij zeker dat niemand in het vliegtuig ziek is? Kan ik oma en mijn vriendinnen in Nederland wel een knuffel geven? Na de gevraagde periode van quarantaine in Nederland, in een overigens heerlijk zonnige tuin, voelen wij ons al snel weer thuis. Het feestgevoel keert een klein beetje terug.

Eenmaal retour in Turkije houden wij het vakantiegevoel vast. Hoewel op vele fronten verdrietig, is het gebrek aan toeristen ook een enorm cadeau. Noord-Oost Turkije blijkt een waar paradijs voor natuurliefhebbers, met enorm verschillende landschappen op slechts een paar honderd kilometer. De verplichte mondkapjes blijken de warmte en vriendelijkheid van de bevolking niet in de weg te staan. Zo, met zijn vijven op pad, voelen wij ons als vanouds vrij.

De realiteit is anders

In de eerste week van september, na de eerste week online onderwijs, slaat de harde realiteit als een bom in. Al voor de zomer heeft de Turkse overheid besloten tot 21 september voor kinderen ouder dan 5 jaar face-to-face onderwijs te verbieden. Wij starten dan ook online, met de hoop heel snel weer retour naar school te gaan. Helaas krijgen wij al in de eerste week te horen dat dit niet zal gebeuren; de maatregel van online onderwijs is in ieder geval met een maand verlengd. De geruchten zijn sterk en ook wij voelen aan ons water aan dat het niet waarschijnlijk is dat de situatie de komende maanden zal verbeteren.

De kinderen zijn enorm teleurgesteld, zij missen vriend(inn)en en de levendige atmosfeer op school. Ook ik ben enorm teleurgesteld; blijkbaar heb ik mentaal toch onvoldoende rekening gehouden met dit scenario. Met drie jonge kinderen thuis, die begeleiding bij het online onderwijs verdienen, zijn mijn taken voor de komende maanden anders dan gehoopt. Gelukkig is het takenpakket gevarieerd: lerares, ICT-manager, kantinedame en zelfs mentor. Begrijp mij goed, ik koester mijn kinderen en de tijd die ik met ze kan doorbrengen. De maanden voor de zomer heb ik als een cadeau ervaren. Maar nu hoopte ik weer retour te kunnen gaan naar mijn eigen ambities en doelen.

Teleurstelling is het gevolg, al dekken gefrustreerd en verdrietig nog beter de lading. En juist met deze emoties stel ik mijzelf teleur. 

Wie ben ik om gefrustreerd te zijn?

Want wie ben ik om gefrustreerd of verdrietig te zijn? Ik hoor de verhalen over de realiteit bij veel Turkse gezinnen. Alles neemt enorm toe; inflatie, werkloosheid en armoede. De mensen klagen over de consumentenprijzen die enorm zijn toegenomen. De tomaten zijn drie keer zo duur geworden in één zomer. Het aantal mensen met beperkte of geen toegang tot opleiding was al significant; in 2018 was nog steeds 6,5% van de Turkse vrouwen ouder dan 15 analfabeet. Ongetwijfeld neemt dit weer toe onder de huidige omstandigheden. Want hoe kan een analfabeet haar kinderen begeleiden tijdens online onderwijs?

De Istanbul Convention, ondertekent door 33 landen in 2011, zou vrouwen beter moeten beschermen tegen huiselijk geweld. Helaas blijkt uit een onderzoek in 2018 dat nog steeds 40% van de vrouwen in Turkije huiselijk geweld ervaart; in 90% van deze gevallen van de partner. En hoewel ik mij kan voorstellen dat door de lockdown situatie van afgelopen maanden het risico op huiselijk geweld toeneemt, beslist de Turkse overheid deze week of het zal terugtreden uit de Istanbul Conventie, op basis van de aanname dat het de traditionele familie-waarden ondermijnt. Hebben al deze vrouwen en kinderen niet veel meer het recht om teleurgesteld te zijn?

Hartverscheurende krantenkoppen

Recent is kamp Moria afgebrand. En hoewel ik het mij alleen maar in gedachten kan voorstellen, moet de uitzichtloosheid van deze mensen ondraaglijk zijn. Wat geeft wie op deze wereld het recht om deze mensen in deze situatie te laten zitten? Op nog geen 450 kilometer van Istanbul zaten 13.000 mensen vast op een eiland in een kamp dat geschikt is voor 3000 mensen. Een paar weken geleden was het kamp al te klein, nu afgebrand. De nieuwsberichten zijn hartverscheurend: ‘Ze liggen in slaapzakken op de parkeerplaats van de Lidl’. ‘Geen sanitaire voorzieningen; ze kunnen hun handen niet eens wassen’. ‘Op straat opent een man een pakketje van dekens waarin zijn dochter ligt, vier dagen oud’. Teleurstelling is hier toch echt  een understatement. 

Uit Nederland neem ik altijd een paar boeken mee. Heerlijk om fysiek weer wat Nederlandse pagina’s door te bladeren. Deze keer ‘Als gezond verstand koning was’, van Dennis Storm. Een makkelijk leesbare, wetenschappelijk onderbouwde, reflectie op het effect van onze consumptiemaatschappij. Een absolute aanrader. En eigenlijk geen verassende conclusie, het klimaat gaat (snel) ten onder aan onze behoefte naar meer en mooier. Ook in mijn streven naar het perfecte leven, het willen voldoen aan mijn eigen verwachtingen, laat ik mij meeslepen door alles wat er te krijgen is. En inderdaad, onmacht is het laatste gevoel dat hierbij past. Ik heb het immers in eigen hand. Creëren wij zo langzamerhand niet onze eigen teleurstelling? 

Wat er moet veranderen

Terug naar mijn kamertafel. Er zijn zoveel grotere teleurstellingen op deze wereld, dan die van mij. Waarom zijn wij door een COVID-19 pandemie in no time in staat onze dagelijkse levens volledig veranderen; van mondmaskers tot online onderwijs? Dit terwijl het ons niet lukt om kinderen en vrouwen opleiding en bescherming te geven? Het ons niet lukt om perspectief te bieden aan al diegene die huis en haard verlaten vanwege het gebrek aan veiligheid? En het ons zelfs niet lukt om, in plaats van hele kleine stapjes,  fatsoenlijke stappen voorwaarts te zetten bij het beschermen van het klimaat en daarmee onze eigen aardbol.

Wat kunnen we hiervan leren op het gebied van verandermanagement? Ik stel mijn verwachtingen bij om de komende maanden met een positieve drive tegemoet te zien. Maar dit kunnen we toch niet verwachten van de moeders en kinderen die geen veilige plek hebben of van de toekomstige generaties die op deze aarde mogen leven?!