Leven met ‘hijab’. Hoe een regime beslist over het lot van vrouwen

Begin 2019 schreef wereldwijf Els voor De Wereldwijven hoe zij het heeft ervaren om als vrouw in Iran te wonen. Toen al was er verzet tegen de verplichte hijab (sluier) en ze schreef er een artikel over, “Leven met hijab. Hoe mannen beslissen over het lot van de vrouw” Haar bijdrage van toen is actueler dan ooit en ze vroeg ons het artikel nogmaals te publiceren. Dat doen we niet snel, maar voor dit verhaal maken we een uitzondering.

Omdat het niet alleen het verhaal is van Mahsa Amini, die haar hijab niet correct droeg. Het is het verhaal van de talloze Iraanse vrouwen die in al die jaren anoniem gestraft werden met de dood als gevolg.

Keurslijf van een dictatoriaal regime

Els: “Sinds het aantreden van president Raisi in 2021 is de handhaving op het naleven van de kledingvoorschriften aangescherpt. De arrestatie van Mahsa Amini eerder deze maand is daar een sprekend voorbeeld van. Zij werd naar verluid op gewelddadige wijze gearresteerd omdat zij haar hoofddoek niet op de juiste wijze droeg. Enkele dagen later is zij overleden. Haar dood heeft ongekende protesten veroorzaakt in het hele land.”

“De Iraanse bevolking grijpt deze gebeurtenis aan om in opstand te komen tegen het dictatoriale regime dat onder leiding staat van ayatollah Khamenei. De grote protesten in steden door het hele land zijn al dagen aan de gang. Eerdere protesten in de afgelopen jaren werden met geweld de kop in gedrukt. Ook nu treden de autoriteiten keihard op. Maar is het protest dit keer te stoppen? Of is de tijd nu dan eindelijk rijp voor definitieve veranderingen?”

“Het Iraanse volk is hoopvol, strijdbaar en ongelofelijk dapper. Ga er maar aan staan. In een land waar meedogenloos wordt opgetreden tegen elke vorm van protest. Waar de doodstraf wordt uitgedeeld aan burgers die zich openlijk verzetten tegen de strenge regels van dit land, burgers die opkomen voor hun mensenrechten. Ga er maar aan staan om daar je hoofddoek openlijk van je af te werpen en je met wapperende haren te mengen in de demonstraties, met het reële risico om dat te moeten bekopen met de dood.”

“Mijn hart is bij het Iraanse volk. Maar ik hou mijn hart vast hoe dit afloopt.”

Leven met hijab

Els: “Denkend aan het verschil tussen mannen en vrouwen in Iran, het land waar ik twee jaar heb gewoond en waar ik dat verschil aan den lijve heb kunnen ervaren, is er één fenomeen waar je niet omheen kunt: de hijab.”

“Waar de Iraanse man gekleed kan gaan in een T-shirt boven zijn lange broek, is de vrouw bij wet verplicht om een hoofddoek en bedekkende kleding te dragen. Hoewel vrouwen met name in de grote steden volledig aan het openbare leven deelnemen – ze zijn goed opgeleid, hebben goede banen en zijn over het algemeen behoorlijk zelfstandig – blijft het verschil tussen mannen en vrouwen juist door het kledingvoorschrift levensgroot.”

Mannen die bepalen wat een vrouw moet dragen. Bovendien denken dat ze vrouwen daarmee een dienst bewijzen. Toch is dit in Iran niet altijd zo geweest… Lees hier wat Els er in 2019 over schreef: Leven met hijab. Hoe mannen in Iran beslissen over het lot van de vrouw.

Zijn de protesten van nu, misschien de ommekeer voor het land? Voor meer vrijheid van haar bevolking? Want vrouw of man in het Iran van vandaag, niemand heeft recht op een vrije mening.