Wonen en werken in drie landen… maakt een cultureel verschil!

Ik (Angele) ben Nederlandse, werk in- en voor Nederland, woon in België en voor een deel in Zweden. Ik ben natuurgeneeskundig therapeut en heb een praktijk in Nederland. Door een scheiding en een nieuwe partner, die veel in Den Haag werkzaam is, zijn we in België beland. En wel in Baarle Hertog, een stuk België binnen de Nederlandse grenzen waar de Belgische wetten gelden. Een aantal dagen in de week rijden we naar Nederland. Ik naar mijn praktijk in Mierlo (die ik al 32 jaar heb) en mijn man naar Den Haag, Utrecht of Eindhoven. Best te doen toch?

Tijdens de corona crisis hebben we een huis gekocht in de bossen van Zweden. Waarom? De rust, natuur, stilte en slow living spraken ons heel erg aan. Zo erg, dat we hier nu ook heel veel zijn …..en werken. Laatste mede dankzij de corona crisis die het mogelijk maakte om meer digitaal te doen. Administratief blijft het nog wel een heel gedoe. Want wonen en werken in drie landen? Het maakt en leerzaam cultureel verschil!

Genoeg is… genoeg!

Wat ons opvalt aan de Zweedse mensen is, dat ze gemakkelijker leven. Of zoals ze hier zeggen: lagom. Wat zoveel betekent als ‘genoeg is genoeg’. De energiefrequentie in Zweden is hoog, waardoor het heel gemakkelijk is om stilte in je hoofd te krijgen. De leefomstandigheden in Zweden zijn zeker minder luxe dan in Nederland of België. Dat wil zeggen, niets is naast de deur: geen bioscopen, theaters, winkels, restaurants of terrasjes. Toen we hier kwamen in 2021 hadden we geen water en geen sanitair. We vingen regen- of sneeuwwater op en warmden dit op op de houtkachel, zodat we ons konden wassen. Haren wassen deed ik met een gieter, hangend boven een kuip. En we hadden een composttoilet buiten. 

Inmiddels hebben we nu wel een waterbron van 70 meter diep laten slaan, met een zuiveringsinstallatie want het water mag niet vervuild de natuur in. We hebben een badkamer met douche en toilet. En we hebben glasvezel, midden in het bos waardoor het werken wel gemakkelijker is geworden. Voorheen moesten we om te vergaderen 10 km rijden naar het dichtstbijzijnde dorp. Een supermarkt is echter op 25 km rijden hier vandaan. Maar files of drukte op de weg? Dat is hier gewoonweg niet! Als we weer in Nederland en België zijn, hebben we de eerste week vaak weer pijn aan onze oren vanwege de constante geluiden om je heen. Iets wat ons voorheen nooit opviel. En ja, iedereen is hier druk, druk!

Slechte reputatie

De Zweden waren overigens niet meteen zo van ‘leuk dat jullie hier zijn’. Nederlanders hebben een slechte reputatie in Zweden… Ze vinden ons brutaal, snel boos en geïrriteerd. Ook moeten Nederlanders overal iets van vinden en wijzen we met het vingertje. De eerste tijd keek men hier dan ook eerst de kat (wij) uit de boom. Toen ik onze buurman vertelde dat de loodgieter dinsdag zou komen, vroeg hij: “heeft hij erbij gezegd in welk jaar?” Ik begreep dat niet. Hoezo? Maar inderdaad, het heeft nog zeker een half jaar geduurd (en veel telefoontjes) voordat de loodgieter eindelijk kwam. Mijn buurman zei ook nog dat “Nederlanders denken dat, als ze hier een paar weken zijn en dingen willen doen, wij dan ook meteen maar kunnen komen, maar dat gaat nu eenmaal niet. Vol is vol.”

Een goede les overigens die mij ook leerde om tegen mijn eigen cliënten soms te zeggen: “vol is vol!” Vroeger at ik dan gewoon niet en plakte er ’s avonds nog een paar uur achteraan. Ik heb slecht voor mezelf gezorgd. Alles is een kwestie van gewoonte. Jaren later hoorde ik terug dat ik toch altijd wel ‘ja’ zei….. Dus grenzen stellen? Dat kunnen de Zweden als geen ander!

Ook de Belgen zijn trouwens niet zo gecharmeerd van ons Nederlanders… Zo was ik eens met de hond bij de dierenarts en zij zei na een kwartier, “allée, u bent een aardige Nederlander en heel normaal ook.” Die spiegel voorgehouden krijgen… Het klopt want hoe vaker en langer ik weg ben, hoe meer ik soms schrik van het uitvallen en de kritische noot van Nederlanders. Eigenlijk zijn we vooral bezig met wat er niet goed is: onvoldoende service gericht, niet precies zoals wij het willen of hadden bedacht. Nederlanders hebben veel verwachtingen van hoe iets zou moeten zijn. Ook materieel willen we altijd veel en meer. Er is een enorme behoefte aan van alles, ook als het ten koste gaat van de kwaliteit van leven.   

Fika – (echt) tijd voor elkaar

Het heeft wellicht met (het gebrek aan) de ruimte om ons heen te maken. Ik voel heel goed nu wat ruimte en stilte om je heen met een mens doet voor geest en lichaam. In Zweden zijn weinig prikkels want als er geen bioscoop of theater is ben je er ook niet mee bezig. Je hebt het er ook met elkaar niet over: “heb je die film nog niet gezien?” Of, “dat moet je echt gezien hebben.” Dat is eigenlijk best vermoeiend! 

De Zweedse fika is iets geweldigs! Het zijn momenten door de dag: de tafel wordt feestelijk gedekt voor een kopje koffie met iets lekkers. En iedereen geniet. Ook op de werkvloer is de fika heel normaal en komt iedereen bij elkaar: de directeur, managers, echt iedereen op kantoor en werkvloer. Zij zeggen zelfs: dit levert meer op aan informatie dan uren vergaderen en het is nog gezellig ook !

Het is een interessant leerproces en mooi om te observeren hoe ogenschijnlijk kleine dingetjes zoveel impact hebben op onze gezondheid en ons welzijn, hoe we ons manifesteren en hoe we met elkaar omgaan. Ik probeer als ik in Nederland ben die rust over te brengen naar mijn cliënten, vrienden, kinderen én kleinkind. Mensen leren om meer te relativeren en zich bewuster te maken dat minder ook goed is. En dat je niet aan de verwachtingen van anderen hoeft te voldoen. Dat je gewoon jezelf mag zijn. Ik denk nooit dat je kunt spreken van beter of slechter, het ligt er erg aan wat je belangrijk vindt. En als er geen prikkels zijn, kom je daar ook beter achter. Je leeft meer dan je wordt geleefd. 

Nieuwsgierig naar andere verhalen van wereldwijven uit Zweden?