Oops I did it again…Heb jij ook zo’n last van vooroordelen?

Oops I did it again... ‘Waarom reageerde ik nou zo?’, vraag ik me af. ‘Als ik anders had gereageerd, was het misschien beter gelopen. Okay, ik denk er in elk geval over na, maar jammer dat dat pas achteraf gebeurt.’  Herken je dat? Dat je pas na een gebeurtenis weet hoe je eigenlijk had willen reageren? Hoe komt dat nou eigenlijk?

Reacties hebben over het algemeen te maken met oordelen, vaak onbewuste oordelen. Unconscious bias noemen ze het hier in de States. Hot topic in het bedrijfsleven, politiek en samenleving… Iedereen doet het: oordelen. Onbewust danwel bewust. Het hijacked je hele systeem. Er kunnen emoties worden getriggerd die je wellicht niet had verwacht, allemaal door die bepaalde opmerking, situatie of persoon. Jaloezie, boosheid, verdriet, pijn, onzekerheid. En dat mondt uit in oordelen. Je zegt ze hardop of je houdt ze voor jezelf, maar ze zijn er in ieder geval altijd.

Maandagochtend stress

Maandagmorgen 8u28, altijd die haast om de kids op tijd naar school te krijgen. Ik heb daarna een afspraak, dus voor deze ene keer rijd ik het kippeneindje met de auto. Het is veel te druk bij de parkeerplaats aangezien alle Amerikaanse moeders hun kinderen met de auto naar school brengen. Ah, ik zie daar nog een plekje, met het kontje van mijn auto sta ik dan ongeveer 20 cm voor de oprit van het huis tegenover de school, maar er is nog voldoende ruimte voor de bewoner om eruit te rijden.

Mijn gedachte in 1 milliseconde voordat ik met de kids naar school ren: ‘Oh wow, wat een gigantisch huis trouwens, is me nooit zo opgevallen, en o ja natuurlijk zie ik drie bakken van auto’s aan het einde van de lange oprit staan. Nou goed die hoeven vast niet meer veel weg, die zijn letterlijk en figuurlijk ‘binnen’. Dus het is vast wel oké als ik even snel heen en weer ren.’

Een conversatie met een nare twist

Oudste dochter school in, nu mijn tweede van 3 afzetten bij pre-school en de derde van 1,5 jaar bij de nanny. Ben net bezig met de gordel om te doen bij mijn zoontje, hoor ik: ‘Excuse me, I want you to move your car right now!’ Ik steek mijn hoofd uit de auto en zie een aardig, sportieve, kale man van rond de 50 met wat oud-uitziende sportkleren aan, staan. Met een lichte glimlach op mijn gezicht, antwoord ik; ‘Oh, yes, I’m sorry, I thought you’d have enough space to get out while I was quickly bringing my daughter to school, my apologies.’ ‘How can you be so inconsiderate? How are my wife and kids supposed to get out here’. Er was toch echt heel veel ruimte voor een auto om langs te rijden, schiet het door mijn hoofd.

De conversatie begint een nare draai te krijgen. De man vindt het blijkbaar hoogst irritant dat ik een glimlach vertoon terwijl hij dit voorval juist heel vervelend vindt. Mijn glimlach lokt bij hem zijn woede uit. ‘I want you to move the car right now otherwise I’m going to call the cops, and the next time you do this I’ll call the cops for sure…’. Oeps, deze man is echt boos. ‘I’m sorry, I’m buckling my kids so I can drive.’ “I don’t give a shit about your kids, since you don’t give a shit about my wife and kids, I mean this. MOVE YOUR CAR RIGHT NOW!”

Mmm, ik vind het verschrikkelijk dat deze man ten overstaan van mijn twee kleine kinderen zo tegen mij tekeer gaat. Ik heb geen behoefte aan nog meer agressie dus bind ik in. Ik begin zelfs te trillen van onrechtvaardigheid maar verplaats de auto 20 cm, waarna ik verder ga met waar ik mee bezig was. Hij geeft me nog één boze blik en loopt dan zijn immense huis tegemoet. Mijn dochter vraagt: ‘Mama, waarom deed die man zo boos tegen je?’ ‘Ik heb geen idee schat, soms reageren mensen anders op dingen dan je zelf zou doen…’

Waarom deed die man zo? En waarom heb ik niks gevraagd?

Dit voorbeeld zit tjokvol aannames, of zijn het onbewuste vooroordelen? Ik had werkelijk waar geen idee waarom deze man zo tekeer ging, ik begreep het echt niet. Er moet meer gespeeld hebben; elke dag staan er auto’s voor zijn oprit, maar goed dan moet je daar niet gaan wonen of een grote plant neerzetten om het te voorkomen als je zo tegenover een school woont en parkeerplaatsen voor je deur hebt. Of hij heeft een ernstig zieke vrouw thuis zitten die ieder moment van de dag spoedhulp moet kunnen krijgen en dus is deze man bang dat een ambulance niet gemakkelijk de oprit kan oprijden als er een auto iets voor staat. Dit zijn ietwat positieve gedachten die voor mij de agressie van zijn woorden doen accepteren.

Of; hij is geestesziek, hij is depressief, hij is narcistisch, hij vindt het fijn om ruzie te maken, hij heeft een hekel aan moeders die kids naar school brengen, etc etc. Ik sla mezelf achteraf voor de kop waarom ik niet gevraagd heb waarom hij zo boos hierom werd. Natuurlijk had ik dat moeten doen, compassie tonen, interesse tonen, dit was een schreeuw om aandacht van deze man…Dat ik nu de weg van giving-in en negeren had gekozen, maakte hem alleen maar nog kwader.

Geef je vooroordelen aandacht

Oordelen gaan niet weg. Dat is inmiddels echt bewezen. Ze zijn onderdeel van ons hersensysteem en we kunnen nog zoveel mediteren, journalen, aan coaching doen, ze zullen er altijd zijn. Het enige wat we kunnen doen is ze accepteren, een plek geven, aandacht geven. Net als de vriendelijk ogende man die mij niet zo vriendelijk benaderde. Een schreeuw om aandacht, dat is wat onze oordelen nu ook doen. Laten we verstandig zijn en ze de aandacht geven, awareness, weten dat ze er zijn, even diep in- en uitademen, en dan pas beslissen of we er iets mee doen, ze uitspreken of ze laten voor wat ze zijn en iemand met een open vizier tegemoet treden.