Je dochter die in Nederland gaat studeren: leuk toch?

Als je met jonge kinderen naar het buitenland verhuist, denk je nog niet zo na over hun eventuele vervolgstudies. Misschien is het plan ook helemaal niet om ècht te emigreren, of om na een aantal jaren terug te keren. Maar wat als je blijft ‘plakken’, en je kinderen de lagere- en middelbare school doorlopen en dan… willen studeren? Onderwijssystemen sluiten niet naadloos op elkaar aan en een studiekeuze maken kan lastig zijn.

We publiceerden een aantal weken geleden een artikel van Judith Aarts, gecertificeerd studiekeuzeadviseur voor jongeren, over dit onderwerp en wat bleek? Het onderwerp roept veel vragen op en persoonlijke verhalen van onze eigen Wereldwijven. Zo ook voor Wendy, die zelf thuis is in de onderwijswereld met haar online school in de Nederlandse taal, Dutch for Children: “we dachten allemaal dat het makkelijk was. Dat was het ook, totdat…”

Aansluiting op onderwijssystemen

Elise was veertien toen we naar Curaçao verhuisden. Educatief was er weinig aan de hand, want in Curaçao hadden wij de luxe haar op een Nederlandse privéschool haar Nederlandse vwo te kunnen laten vervolgen. Maar, als vrijgevochten leerling vanuit het klassiek naar Natuurlijk Leren basisonderwijs – waar ze floreerde -, naar het voortgezet Montessori onderwijs was de overstap naar deze vrij klassieke school toch nog best een overstap. 

Leerkrachten waren haar regelmatig letterlijk even kwijt (omdat ze zo gewend was regelmatig van klas of plek van leren te wisselen), maar haar band met de leerkrachten én haar resultaten leden er niet onder.

Elise zat inmiddels in 5 vwo en had haar staatsexamen Nederlands vwo en maatschappijleer al op zak, toen we voor de keus stonden om of nog een jaar langer in Curaçao te blijven, of naar de Dominicaanse Republiek te verhuizen. In de Dominicaanse Republiek moesten de kinderen overstappen naar International Amerikaans onderwijs. Voor Elise zou dit het meest ingrijpend zijn, omdat Nederland niet het makkelijkste land is qua toelaatbaarheid. Dat ‘wisten’ we toen, maar dat hebben we daarna ook echt geweten.

Van het kastje naar de muur

Dit was een beslissing van het hele gezin en Curaçao afmaken was de makkelijkste keuze, maar het avontuur trok toch iedereen. Onze dochter en zoon vonden het idee naar een Amerikaanse High School te gaan toch wel een belevenis, die ze niet wilden missen.

We deden ons vooronderzoek bij de toen huidige school in Curaçao, de internationale school in Curaçao èn bij de toekomstige school in Santo Domingo. We zochten naar een vergelijk, naar een aansluiting. Bovendien moesten we allerlei documenten aanleveren bij de nieuwe school waar we nog nooit van hadden gehoord en/of helemaal niet beschikbaar zijn in een Nederlands schoolsysteem.

Het raadplegen van informatiebronnen bij het Nuffic, NOB en universiteiten in Nederland hebben we vrij snel gelaten voor wat het was. Niemand weet het echt en al bijna niemand heeft zelf buitenlandervaring, laat staan buitenlandse studenten of kinderen in hetzelfde pakket. Die verbazing is er ook inmiddels wel vanaf want Nederland is niet zo internationaal gericht.

Een klein voorbeeld: de Nederlandse universiteiten waar onze dochter interesse in had, gaven aan dat het volgen van het vwo tot en met klas 5 èn het behalen van de staatsexamens vwo 6 Maatschappij en Nederlands relatief niets ‘waard’ zijn. Ze zou immers afstuderen aan een Amerikaanse High school en daarvoor waren de volgende eisen verbonden om vwo niveau te waarborgen. 

Bloed, zweet en tranen

De vertaalslag maken van – letterlijk en figuurlijk – het ene systeem naar het andere systeem leek onmogelijk. Hierdoor ben ik me er naast privé ook zakelijk meer in gaan verdiepen. Voor wie ons verhaal herkent en meer zou willen weten, verwijs ik graag naar twee artikelen die op mijn eigen website zijn gepubliceerd: over (horror)scholen in Nederland en een vergelijk tussen onderwijssystemen wereldwijd.

Elise heeft moeten knokken. Het omschakelen van onderwijssysteem, de extra taal Spaans om sociaal mee te kunnen en het behalen van hoge extra programma’s om die vwo-waardering opnieuw te krijgen,. Daarnaast ook nog het gewoon leuk willen hebben en te wennen aan een nieuwe land.

Dat het niveau knetterhoog is op deze school, maakt Nederland niet uit. Zij snappen het systeem niet, dus het maakt niet uit op welke school je het haalt, als je het maar haalt. We zijn het ‘zweet, bloed en tranen’ bijna vergeten, maar ze heeft het gehaald. Elise is nu gestart op de opleiding van haar keuze. International studies in het Engels aan de Universiteit Leiden.

Hollands studentenleven in corona-tijd

Toen kwam het ‘student worden’ in een land waar ze al zes jaar niet meer woonde, in Corona-tijd en zonder ouders ‘om de hoek’. Daar krijg je geen handleiding bij. Niet als jongere (onze dochter was 19 jaar toen ze terugging naar Nederland) en niet als ouder.

Het was zoals veel jongeren meemaakten en best afzien, met name op het sociale vlak. Zeker als je vanuit het buitenland opnieuw start. Elise had nota bene bijna hetzelfde meegemaakt met haar gewenning in Santo Domingo. Onze kinderen hebben toen anderhalf jaar alleen maar online les gehad. Gelukkig kende Elise nog wel mensen uit onze Curaçao-tijd en woont onze familie in Nederland. Toch had ze zich een andere start van het studentenleven bedacht.

Inmiddels heeft Elise ook in Nederland haar draai gevonden en we nemen ons petje diep voor haar af. Maar, in Nederland gaan studeren, heeft bij ons inmiddels wel een iets andere smaak gekregen door alle factoren. Een klant vroeg me laatst, ter voorbereiding op hun keuze of ze opnieuw zouden moeten starten in Nederland, of blijven. Op de vraag, “Zou je het weer zo doen met je kinderen en de scholing, als je opnieuw zou moeten kiezen?”, zei ik aarzelend “ja.”

Tegenover iedereen ben ik hier heel open over: dit was niet makkelijk, maar onmogelijk was het ook niet. Uiteraard hebben we met onze kinderen over iedere beslissing en ook over de gevolgen uitgebreid gepraat. Feit is dat de opleidingen in Nederland van goede kwaliteit zijn én voor ons als Nederlanders te betalen is.

Deze zomer verhuizen we naar zes jaar buitenland en verschillende schoolsystemen naar Nederland. Eén groot voordeel? We zijn als gezin weer (even) compleet.