Bedrijf van een wereldwijf – Zorgtoerisme op Bonaire!

Ingrid Havermans vertrok een jaar geleden naar Bonaire. Ze had een jaarcontract bij een zorginstelling op het eiland en een huis gekocht op Bonaire, met het plan hier een eigen onderneming te starten. Hoe en precies wat? Die vraag lag nog open. Wel nam ze twee zeerolstoelen mee, met het idee dat ze die in Bonaire zeker zou kunnen gebruiken. Kortom, ze vertrekt, zonder specifiek plan, maar dat verandert als ze een stukje grond koopt en twee zeerolstoelen uit Nederland meeneemt.

Op het stukje grond krijgt Kas di Kurason, het Hartenhuis, gestalte. Een bijzondere plek onder de Antilliaanse zon! Want Ingrid is vast van plan om op dit stukje paradijs zorgtoerisme te realiseren. Vakantie dus voor mensen die vanwege specifiek gezondheidszorg eigenlijk niet op vakantie durven.

Ingrid, kun je ons vertellen wie je bent en over je loopbaan destijds in Nederland?

“Ik ben verpleegkundige en heb gewerkt in de wijkverpleging en zorg voor mensen met een verstandelijke beperking. Nadat onze kinderen kwamen (onze oudste 3 kinderen zijn tegelijk geadopteerd), ben ik thuis gebleven. Die eerste jaren werkte ik deels als pedicure en reflexzone therapeut, waarvoor ik ondertussen ook opleidingen had gevolgd. Dat kon ik prima combineren naast de zorg voor onze kinderen. Na de geboorte van ons vierde kind ben ik babymassage-cursussen en zwangerschapsyoga gaan geven vanuit een eigen bedrijf. Dat heb ik bijna 15 jaar gedaan.”

“Naarmate de kinderen ouder werden, kon ik weer meer activiteiten buitenshuis ontplooien. Ik kwam vaak bij een zorgboerderij, waar één van onze kinderen geregeld naar toe ging. Ik liep al een tijd rond met het idee om een leervoorziening op te zetten voor jongeren, die prima kunnen leren, maar door hun gedragsuitdagingen niet hun plek vinden binnen het huidige onderwijssysteem. Een zorgboerderij was een perfecte locatie om uitvoering te geven aan dat idee. Met de eigenaresse van de zorgboerderij heb ik dat plan verder uitgewerkt. Succesvol, want uiteindelijk heb ik hier 10 jaar lang de uitvoering en leiding gegeven aan de leervoorziening en daaruit voortvloeiende activiteiten.”

“Na 10 jaar ben ik gestopt en werd professioneel mantelzorger voor mijn eigen ouders vanwege het dementie proces van mijn vader. Dit combineerde ik met werk als oproepkracht bij een thuiszorg instelling.” 

Een jaar later koop je een zeilboot, zonder enige zeilervaring. Hoe dan? 

“Ik zeilde al een paar jaar af en toe mee met anderen wat me de nodige ontspanning gaf, binnen de hectiek van ons gezin. Ik ben zeilcursussen gaan volgen en heb in Griekenland een cursus gedaan voor dayskipper, omdat ik ook zelf een zeilboot wilde bezeilen en niet alleen mee wilde varen als opstapper. Nadat ik gestopt was bij de zorgboerderij ben ik korte tijd zoekende geweest. Wat wilde ik nu? Ik besloot om twee weken mee aan boord te gaan bij een vrouw die net een zeilboot had gekocht en van Nederland naar Griekenland wilde zeilen. Zij zocht opstappers om haar te vergezellen en ik heb toen meegezeild in een etappe in Portugal.”

“Dat beviel me goed. Sterker, zo’n leven op en aan het water leek mij ook wel wat. Om beter te leren zeilen, moest ik toch echt zelf aan de bak. Ik ging op zoek naar een zeilboot, die ik dan eventueel kon verhuren als ik niet zeilde. Uiteindelijk kocht ik ‘Hartenvrouw’. Evengoed is die aankoop van mijn zeilboot een redelijk spontane actie geweest, waarbij vooral de naam een grote rol heeft gespeeld.”

“Die naam klopte perfect met wat ik hoopte te realiseren met mijn boot: andere harten raken en met mijn eigen zeilplezier ook plezier brengen in andermans leven. Ik zeilde meestal in de weekenden en er stapten iedere keer weer andere mensen mee op. Een deel van hun bijdrage in de zeilkosten, gaf ik aan goede doelen. Ik maakte een facebookpagina waarin ik wekelijks een ander goed doel onder de aandacht bracht. Zo reikte het plezier van de ‘Hartenvrouw‘ nog verder. Dit heb ik uiteindelijk drie jaar gedaan.”

Na je zeilavontuur zoek je je dochter op in Bonaire. Dat verblijf loopt anders dan gepland. Vertel eens?

“Onze jongste dochter liep stage op Bonaire en uiteraard gingen mijn ex en ik bij haar op bezoek. We hebben toen alle ABC-eilanden bezocht en mooi de verschillen kunnen ervaren. Ik vond de eilanden heerlijk, maar niet met het idee er zelf te gaan wonen. Toen haar stage afliep, vertelde onze dochter dat ze op Bonaire bleef (vanwege een ontluikende relatie) en dat gaf mij reden om er weer terug te gaan op vakantie.”

“Tijdens die vakantie heb ik er zo genoten en voelde ik zo’n rust, dat ik eigenlijk niet meer terug wilde naar Nederland. Maar dat was geen optie. Tenslotte had ik nog drie kinderen in Nederland en de zorg voor mijn ouders. In die periode ben ik wel gaan onderzoeken of ik misschien tijdens de wintermaanden op Bonaire zou kunnen verblijven, maar dat zou pas kunnen als de zorg voor mijn ouders zou stoppen.”

“Toen de fysieke gezondheid van mijn moeder verslechterde, moest ik de zorg invulling van mijn ouders opnieuw onder de loep nemen. We besloten dat er meer zorg moest worden ingezet door derden en minder door mij. Dat hield wel in dat ik ook ander werk moest zoeken, omdat mijn inkomsten vanuit de professionele mantelzorg niet meer toereikend waren om van te kunnen leven. Precies in die tijd, zochten mijn ex en ik onze dochter weer op en besloot ik wat langer te blijven om te kijken of een combinatie van zes maanden Bonaire en zes maanden Nederland een optie zou zijn. Zo gezegd, zo gedaan. Ik vond tijdelijke bewoners voor mijn huis in Nederland, regelde onderdak op Bonaire en vertrok….”

“Eenmaal op Bonaire bleek ik achterstallig emotioneel werk met mijzelf te hebben… Ik besloot geen betaald werk te doen, maar heb me in die tijd naast het begrijpen en verwerken van mijn eigen processen, verdiept in de lokale cultuur en het leren van Papiamentu. Wel deed ik vrijwilligerswerk. Al met al een zinvolle proef op de som. Ook om te ervaren hoe het was om zolang weg te zijn van mijn andere kinderen. Na vier maanden kreeg ik het heftige nieuws dat mijn ouders ziek waren. Nog geen week later overleden ze allebei terwijl ik nog op Bonaire was. Ik ben voor hun begrafenis teruggevlogen. Omdat mijn maximale verblijftijd van zes maanden nog niet verstreken was, ben ik toch na de begrafenis teruggekeerd naar Bonaire om de eerste rouwperiode door te maken.”

“Het was me duidelijk: mijn hart lag op Bonaire en ik voelde mij hier enorm thuis. De rust en dat thuisgevoel wat ik hier had, heb ik nooit in Nederland gekend. Toch leek het me rationeel goed om terug te gaan, om te kijken of dat gevoel eenmaal terug in Nederland zou blijven. Dat was zo, maar als mijn ouders nog hadden geleefd had ik niet gelijk mijn emigratie in gang gezet. Nu wel en na zes maanden stapte ik weer op het vliegtuig. Naar Bonaire. Op weg naar huis.”

Je geeft aan dat je best een moederkloek bent en toch besluit je een stuk grond te kopen… Beetje irrationele keuze? 

“Ja, absoluut een irrationele keuze. Ik ben een bewuste thuisblijfmoeder geweest, toen de kinderen jong waren. Zelf heb ik het ook altijd min of meer vanzelfsprekend gevonden dat mijn ouders altijd binnen ‘handbereik’ waren. Ze woonden een uur rijden bij ons vandaan. Het gaf mijn altijd een heel veilig gevoel. Als er met hen iets zou gebeuren, was ik er zo. En vice versa. Toen ze ouder werden en meer zorg nodig hadden, was dit laatste natuurlijk niet meer zo. Maar toch was het fijn dat ze in de buurt woonden.”

“Ik zag mezelf ook altijd in deze rol, dat ik er altijd zou kunnen zijn voor onze kinderen. Toch bleek de drang naar Bonaire groot: ik werd er naartoe gezogen. Mijn ex was de eerste met wie ik mijn plan besprak en hij stond en staat er volledig achter. Twee kinderen wonen nog bij hem thuis. Ze zijn allemaal volwassen, leiden hun eigen leven en mogen op hun eigen manier uitvliegen en wortelen zonder rekening te moeten houden met ons om hun plannen en dromen na te jagen. We hebben ze geleerd om hun hart te volgen. Social media en videobellen is een zegen en vergemakkelijkte ook mijn keuze. Ik hoop dat ik ook een voorbeeld voor hen ben.”

“Mijn jongste dochter woont nu alweer bijna anderhalf jaar bij mij. Haar relatie met haar toenmalige vriend strandde enkele weken na mijn aankomst. Ze heeft een opleiding in horeca management en ondernemerschap en werkt nu met mij samen om Kas di Kurason en zorgtoerisme op het eiland vorm te geven. Een cadeautje om met haar te mogen samenwerken.”

Kreeg je geen weerstand van familie en/ of vrienden op je plannen over zorgtoerisme? 

“Gelukkig niet. De enigen die mij echt hadden kunnen weerhouden, waren mijn ouders en mijn gezin. Mijn ex steunt mij volledig en de manier waarop we ons gezinsleven invullen is in balans. Hij is in Nederland de direct aanwezige ouder voor onze drie oudste kinderen en ik ben op Bonaire de direct aanwezige ouder voor onze jongste. Via videocalls en Whatsapp hebben we geregeld contact met elkaar. We zien elkaar één keer per jaar en als er echt iets loos is, ben je binnen een dag in Nederland of Bonaire.”

“Mijn kinderen vonden het soms misschien wel lastig, maar net als wij, hebben ze geleerd om hun hart te volgen. Mijn moeder vond het denk ik wel erg, zeker omdat de gezondheid van mijn vader en die van haarzelf achteruit ging. Ik denk dat als mijn moeder had gezegd “Ingrid, ga niet…ik kan je niet missen”, dat ik niet was gegaan. Maar, ik denk dat ze het mij ook van harte gunde. Zelf is ze haar hele leven dienstbaar geweest en nam ze weinig ruimte voor zichzelf. Ik heb haar reactie gevoeld als een duw in mijn rug om het anders te doen.”

“Mijn vader was dementerend en had geen tijdsbesef meer. Of ik nu een uur of 6 maanden weg zou zijn, maakte voor hem geen groot verschil. Toen ze zo kort na elkaar overleden, is dat wel heel wel pittig geweest. Nog af en toe, maar dankbaarheid overheerst hun liefde leeft met mij voort. Dankzij het geld dat zij me hebben nagelaten, heb ik het stuk grond en de bouw van Kas di Kurason kunnen realiseren. De eerste stap in mijn plannen voor zorgtoerisme. Dat was een heel bewuste keuze: hun gelden zo besteden dat ik hun geluk en liefde blijf doorgeven en delen.”

Hoe zit het precies met de aankoop van de zeerolstoelen? 

“Toen ik de eerste keer op Bonaire was, vernam ik dat een stichting op Bonaire een zeerolstoel wilde kopen. Om toestemming te krijgen van de gemeente, was een heel langdurig proces. Zelf liep ik rond met het idee om een kleinschalige dagbesteding aan huis te bieden. Op een avond zat ik te scrollen door Facebook en zag een foto van een uitstapje van het verpleegtehuis op Bonaire met veel mensen in een rolstoel. Ik ben gelijk gaan googlen op zeerolstoelen en kwam op een Nederlandse site uit en stuurde ze een email. De volgende dag kreeg ik een ontzettend enthousiast bericht terug. Er was direct een klik.”

“De aanschaf van een rolstoel bleek te overzien en ik besloot er twee te kopen om te kijken of ik hiermee op Bonaire mensen blij kon maken. Plus, dit plan vond ik nog leuker dan een kleinschalige dagbesteding gaan opzetten. Nu kon ik beroepsmatig in het water zijn en anderen de kans geven veilig in zee te gaan. Hetzij voor puur plezier, hetzij voor een combi met een therapeutisch doel.”

“Het opzetten van activiteiten met de zeerolstoelen bleek toch wel een grotere uitdaging te zijn, dan gedacht. Als je iets nieuws start op Bonaire moet je wat geduld hebben. De zeerolstoelen zijn onderdeel van het aanbod in zorgtoerisme van Kas di Kurason. Hoe geweldig is het om, ondanks een lichamelijke beperking, toch de zee in te kunnen gaan? Het levert echt heel veel voordeel op voor de gezondheid.”

Wat is jouw visie (en de toekomst van) op zorgtoerisme?

“Ik ga uit van gelijkwaardigheid. Mijn doel is om de aandacht te verleggen van wat iemand wel kan in plaats van niet kan. Zorg is niet een compensatie van een ‘gebrek’: kwaliteit staat altijd voorop. Ik hoop een omgeving te creëren waarin een ieder zich compleet, heel en veilig mag voelen. Dat iemand weet dat zij of hij goed genoeg is en je elkaars hart mag raken. Hoe rijk ben je dan?”

“In Nederland zie je combinaties van zorgtoerisme, dus verblijf met zorg gecombineerd. Op Bonaire ontbreekt dit nog. Ja, er zijn natuurlijk wel rolstoelvriendelijke hotels en appartementen, maar niet in combinatie met zorg. Wellicht is het ook een kans voor familie en/of vrienden die extra zorg nodig hebben van mensen, die hier wonen. Zij kunnen hun familie/vrienden bezoeken terwijl ze in Kas di Kurason verblijven. Hoe mooi is dat.”

Kas di Kurason, het Hartenhuis, begint echt van de grond te komen. Welke tegenslagen heb je overwonnen? 

“Ik realiseer me dat ik een unieke kans heb gekregen dat ik dit stukje grond kon kopen. Met Kas di Kurason ik hoop ik een omgeving te creëren waar gasten op adem kunnen komen. Waar ze kunnen genieten, zich ‘heel’ mogen voelen en met nieuwe positieve energie huiswaarts keren. Dat is niet zonder slag of stoot gegaan.”

“Het was een uitdaging om een goede aannemer en uitvoerder te vinden. De eerste persoon, met wie ik heb samengewerkt, heeft zijn job niet naar behoren uitgevoerd. Ik gunde hem de klus, maar hij heeft mijn vertrouwen (financieel) erg beschaamd. Helaas is het financiële stuk tussen ons nog niet afgerond en dat is erg vervelend voor alle partijen. De huidige uitvoerder doet zijn werk erg goed, maar ik moet er wel bovenop blijven zitten. Gelukkig heb ik enorm veel hulp van vrienden. Zonder hen was ik niet gekomen waar ik nu ben en met hen kon ik ook af en toe sparren. Ik heb erg veel geleerd van dit project.”

“Ook bleek mijn kostenbegroting wat te optimistisch. Met name de ongunstige koers van de euro en de dollar, heeft me flink extra gekost. En natuurlijk zijn de afgelopen tijd de kosten van materiaal en arbeid flink gestegen. Toch geloof ik dat er altijd weer een oplossing komt als de intentie goed en zuiver is en vertrouw ik op het universum. Je moet risico’s durven nemen, in je project vertrouwen en blijven geloven dat er altijd oplossingen zijn.”

“November vorig jaar liep mijn contract af bij de zorginstelling en werd niet verlengd. Ik moest dus tijdelijk ander werk zoeken. Er kwam, misschien niet ideaal, vrij snel weer iets langs. Momenteel ben ik als oproepkracht dispatcher voor een reisorganisatie. Ik regel dat toeristen van hun cruiseboot naar het startpunt van hun excursie komen en leer dus ook veel over de omgang met toeristen en alle mogelijke trips. Allemaal dingen die mij straks in het zorgtoerisme van pas komen. Dit doe ik voornamelijk in de ochtend, waarna ik me weer kan bemoeien met de de vorderingen van Kas di Kurason. “

“Tenslotte moet je veel geduld hebben. Lukt het je daaraan over te geven dan is Bonaire een heerlijke plek.”

Wat voor vorm van zorgtoerisme mogen cliënten verwachten in Kas di Kurason? 

“De zorg die we bieden varieert van hulp bij wassen en aankleden, steunkousen aantrekken en medicatie, maar er is ook professionele verpleegkundige begeleiding tijdens een uitstapje op het eiland. Daarnaast kan ik ‘oppassen’. Stel dat er een gezin komt, waarbij degene die zorg nodig heeft niet met alle uitstapjes mee kan of wil gaan, dan kan ik met die persoon thuis blijven en andere leuke dingen doen.”

“Natuurlijk geven we klanten graag tips over leuke dagtrips, passende activiteiten en lekkere restaurants om uit eten te gaan of een kok, die op locatie kookt. De rode draad naast de zorg is de aandacht voor de gasten, zodat ze hun eigen zorgen wat los kunnen laten en bijkomen op dit heerlijke eiland.”

Wie zijn je gasten en waar komen ze vandaan?

“Gasten kunnen overal vandaan komen, maar ik verwacht dat de meeste mensen wel uit Nederland, Duitsland of de Verenigde Staten zullen komen. En natuurlijk ook inwoners van Bonaire en onze buureilanden Aruba of Curaçao. We spreken goed Nederlands, Engels en Duits.”

“Mensen kunnen alleen komen, maar ook stellen, vrienden of gezinnen (met grote of kleine kinderen) tot maximaal 4 personen. Natuurlijk kan een individuele gast ook samen met een mantelzorger komen. Indien de groep groter is, dan verblijft de persoon met de borgaanvraag in Kas di Kurason en de rest kan uitwijken naar een verblijf elders op het eiland. Voorwaarde is dat iemand van het reisgezelschap een zorgvraag heeft.”

Welk advies heb je voor iedereen die een eigen vakantieverblijf wil beginnen? 

“Volg je hart en gewoon doen. Ook bij tegenslagen, er is altijd wel een oplossing als je echt iets wilt. Wees trots op iedere stap en houd je einddoel voor ogen. En relativeer: je mag je plannen veranderen en je koers wijzigen en aanpassen. Wees flexibel. Kijk naar de mogelijkheden en niet naar de onmogelijkheden want dat neemt alleen maar energie weg. Gun jezelf tijd en wees creatief. Tenslotte leiden meerdere wegen naar Rome. Maar, kom wel in actie want met alleen dromen, kom je er niet.”

“En tot slot: vergeet niet te genieten van het hele proces: vandaag heb je en wat morgen komt weet je niet. Leef bij de dag, kijk een beetje voorruit en wees dankbaar is ook mijn motto. Naast de bekende leuze Live, Love &… Create is er ook Dream, Dare & Do!”

Meer weten over het zorgtoerisme van Kas di Kurason?

Meer weten over het aanbod van zorgtoerisme van Kas di Kurason? Neem contact op met Ingrid en ze kan je helpen met al je vragen. Haar achtergrond in de zorg en kennis van de leukste plekjes op Bonaire zijn gegarandeerd ingrediënten voor een zorgeloze maar uitstekende maatzorg vakantie! 

Heb jij een Bedrijf van een Wereldwijf?

Ben jij of ken jij een vrouw met een bijzondere onderneming in het buitenland? Dan vertellen wij graag jouw verhaal! Bedrijven van wereldwijven voldoen in ieder geval aan één of meer van de volgende voorwaarden: je bent maatschappelijk betrokken, opereert vanuit een ander land dan Nederland (of werkt vanuit Nederland maar met een duidelijke connectie met het buitenland) en/of je onderneming heeft vrouwelijke oprichters. Interesse? Stuur ons dan een e-mailtje naar redactie@dewereldwijven.com. Welke vrouwen gingen je voor? Lees het hier in Bedrijf van een Wereldwijf.