Een Hollands kopje koffie!

Een paar weken geleden, stond een ploeg van zeven vrijwilligers in mijn tuin. Ze keken verrukt om zich heen bij het zien van alle sinaasappelbomen en wisten niet hoe snel te beginnen met de pluk. Onze sinaasappels zouden vandaag een goede bestemming krijgen: een van de vele voedselbanken die San Diego rijk is…

Op rantsoen

Toen we drie jaar geleden vanuit Chicago hierheen verhuisden en dit huis kochten, zagen de boompjes er een stuk minder gezellig uit. Jarenlang waren ze op minder dan het minimale waterrantsoen gezet maar daar gingen wij verandering in brengen! Na een jaar hadden de meeste bomen een ware transformatie ondergaan en werden we beloond met de eerste oranjebloesem. De heerlijk friszoete geur deed ons spontaan de gigantische waterrekening van die eerste zomer vergeten. Met vallen en opstaan hebben we inmiddels de juiste hoeveelheid water per seizoen (ja hoor, San Diego heeft ook zoiets als een winter) uitgedokterd. Nu bloesemen onze bomen twee keer en kunnen we het hele jaar door Valencia sinaasappels oogsten. 

Verse jus, mimosa of oranjebitter?

Het hele jaar oogsten? Ja, want de Valencia is een echte familieboom. Jong en volwassen fruit groeit naast elkaar tot prachtige sappige sinaasappels. Dat betekent dus iedere dag verse jus, mimosa’s en eigengemaakte oranjebitter! We draaien onze hand er niet meer voor om. Echter, veel sinaasappels halen dat dagelijks glaasje jus d’orange nooit, laat staan het bittertje. Die liggen massaal te rotten op de grond. Zo zonde. 

Hollands kopje koffie

Tijd dus om hulptroepen in te schakelen. Er zijn hier genoeg organisaties die je kunt bellen en altijd vrijwilligers die graag je fruit komen plukken en afgeven bij lokale voedselbanken. Vandaag maak ik kennis met de eerste ploeg vrijwilligers van Produce Good. De ploeg gaat enthousiast aan de slag. Na een uurtje vraag ik of ze iets willen drinken. ‘Nee nee, ze hebben hun eigen water bij zich.’ Koffie misschien? Ik snak ondertussen zelf naar een kop. Bij twee vrouwen zie ik twijfel waar ik direct van profiteer en even later stop ik hen een cappuccino in de hand. Ze vertrouwen me toe dat ze dit nog nooit hebben meegemaakt. In de 10 jaar dat ze nu fruitbomen bij particulieren plukken, is hen nog nooit iets te drinken aangeboden. Zelfs geen water! Ik ben met stomheid geslagen.

‘Het verbaast mijzelf eigenlijk dat ik me daar nog over verbaas. Amerikanen zijn heel genereus, maar als het op persoonlijke onthaal bij hen thuis komt, zijn het eigenlijk maar botte harken. Laat staan met ‘vreemden’ , zoals de schilder of hulp in de huishouding.’

Hoe kun je nu koffie drinken, terwijl al die mensen om je heen zich in het zweet werken? Zonder pauze te nemen? In Nederland maakte ik altijd even koffie voor de hulp en zaten we geregeld ook even te kletsen. En hadden we een verbouwing? Dan stond er de laatste dag steevast een krat met bier klaar. Toch? 

500 kilo vitamine C

Maar terug naar de plukkers. Na twee-en-een-half uur gestaag doorwerken, staat de oprit vol met grote tassen vol fruit. Het wordt allemaal keurig gewogen. Zo’n 500 kilo. Ik kijk naar de boomgaard. Je zou niet zeggen dat daar zojuist 500 kilo vanaf is gekomen! Wat vandaag geplukt is, is nog geen fractie van de totale oogst die er nog hangt. Groepsleider Katlyn ziet me kijken en vraagt twijfelend of ze nog vaker mogen terugkomen. “Absolutely!’, zeg ik, maar in gedachten juich ik want het is niet alleen doodzonde van alle sinaasappels die roemloos wegkwijnen. Rottend fruit trekt ook allerhande (knaag)dieren aan die je liever niet rondom je huis hebt. Dus ja, ik ben maar wat blij met deze extra handen!

Wie is nu de weldoener?

Voordat de tassen ingeladen worden, maken ze nog foto’s. Met mij erbij. En een voor een blijven ze mij maar bedanken voor deze riante donatie. Ik voel me nogal ongemakkelijk, want wat had ik nu gedaan? Niks. Zij hebben de handen uit de mouwen gestoken, ik heb slechts een belletje gepleegd. Zij doen dit iedere week op een andere plek: fruit plukken en het naar de voedselbank brengen. 

Wat is mijn aandeel? Sinaasappels weggeven die wel eerst nog geplukt moeten worden? Voor mij was het een win-win, een optelsom van alleen maar voordelen. Niet echt de notie die ik heb bij het begrip ‘weldoener’.

Sterker, met deze donatie, krijg ik zelfs een belastingaftrek-voordeel. Daarom wordt alles ook nauwkeurig gewogen, hoe meer sinaasappels ik doneer, hoe gunstiger het bedrag dat ik jaarlijks kan aanvinken in het vakje ‘charity’. Mijn liefdadigheid weegt niet op tegen hun vele uren gratis inzet. De volgende ochtend ontvang ik bericht om nieuwe pluk-dagen in te plannen en lees ik dat onze Valencia’s deze week nog in de lunchpakketten zitten voor de schoollunch programma’s in San Diego County.

Voedselbanken kunnen vraag niet aan

Het is schrikbarend hoeveel gezinnen alleen al in San Diego het dagelijks moeten stellen zonder een fatsoenlijke maaltijd per dag. De COVID-19 pandemie heeft dat aantal alleen maar doen toenemen. Het afgelopen jaar waren duizenden jongeren de dupe dat de gratis lunch op school niet meer beschikbaar was, simpel omdat de scholen dicht waren. Uiteindelijk kwam dat na een aantal weken weer goed. Hoe afschuwelijk moet het zijn als je zo jong bent en die schoollunch wellicht je enige fatsoenlijke maaltijd is? Vreemd toch dat zoveel gezinnen in rijke landen als de VS (en ook Nederland!) afhankelijk zijn van de voedselbanken?

Hamburger als warme maaltijd

Het is een schande voor een rijk land als Amerika. Bizar ook dat Fastfood-ketens er zo wel bij varen ook, omdat een hamburger nu eenmaal vele malen goedkoper is dan een bord met groenten, stukje vlees en pasta of rijst. En mensen die nu roepen ‘maar ja het is wel een keuze!’ durf ik tegen te werpen dat dat niet zo is. Ik sta zelf na 10 jaar nog altijd versteld hoeveel mijn wekelijkse boodschappen kosten. Ik hoopte dat met onze verhuizing naar Californië in ieder geval groente en fruit wat goedkoper zouden zijn. Die worden hier tenslotte voor het leeuwendeel geproduceerd. Nee. Die aardbeien zijn net zo duur als in Chicago of New York. Tja, dan bof ik toch wel met iedere dag mijn gratis dosis vitamine C.