Mijn liefde voor Zuid-Afrika is diep geworteld

In deze serie zetten we de thuisbestemmingen van onze wereldwijven in het zonnetje en vragen we hen om hun thuisland samen te vatten in (bijna) vijf steekwoorden. Dit keer beschrijft wereldwijf Astrid haar Zuid-Afrika recht uit het hart. Ze woont er inmiddels bijna 18 jaar en verklapt ons dat dit blog haar liefde voor het land eigenlijk niet voldoende omvat. Dit blog is een prachtige ode aan een wonderschoon en bijzonder land.

“Zuid-Afrika is voor mij veel meer dan een woord dat staat voor een land. Het is een groots omvattend gevoel dat ik ervaar als ik erover schrijf of praat. Het is een onvoorwaardelijke liefde als voor een kind… De pijn als het niet goed met haar gaat, de heimwee als je niet samen bent, de trots als er wat wordt bereikt en boven alles de schoonheid willen en blijven kunnen zien al zijn er fouten.”

De wereld in één land, zo wordt Zuid-Afrika vaak aangeprezen. En daar kan ik mij helemaal in vinden.

Landschap

Het landschap in mijn Moederland is zo divers. Van uitgestrekte vlaktes met wilde bloemen, kuststroken met hoge kliffen en, na eindeloze lege zandstranden kun je ook zomaar verdwijnen in geplooide groene heuvels. Een volgend ogenblik rijd je op rode zandpaden en voel je je nietig in hoge gebergtes. Maar ook de grote stad kan ineens opduiken in zo’n prachtig landschap. Dan denk ik aan Kaapstad met haar stranden, wereldhaven en de Tafelberg. Natuurlijk mogen de nationale parken in mijn opsomming niet ontbreken. De exotische Afrikaanse dierenwereld waarin, als je hier op safari gaat, alleen de stem van David Attenborough ontbreekt. 

De droge gebieden als de uitgestrekte Karoo, waar het land vlak is en het asfalt als een grijze streep het landschap in tweeën deelt. Woestijn gebieden waar rood zand ineens opstijgt en als wervelwindjes zich verplaatsen. Het land van palmbomen, fynbos, protea’s (suikerbos) en acacia’s. Maar ook dennenbomen, watervallen, meren en meanderende rivieren. Soms waan ik me in een wijngebied van Frankrijk, de kust van Engeland, het rotslandschap van Schotland of een woestijn in het Midden Oosten.

Wijn

Groene heuvels in de West Kaap. Palen, draden en op de einden van de rijen druivenranken, vaak rozen. Het is het wijnlandschap van het mediterrane gebied van Zuid-Afrika met als centrum Stellenbosch. Allerlei soorten druiven zijn hier in de tijd van de VOC naartoe gebracht en ook de typisch Kaaps Hollandse stijl van de oudere wijn-estates hoort bij de sfeer van wijn, wijn maken en genieten.

Veel wijnboerderijen hebben een proeverij of een restaurant zodat wijn en eten onafscheidelijk met elkaar verbonden zijn en blijven. Culinaire wijnreizen zijn populair (ook onder de lokale bevolking) en er komt steeds meer erkenning voor dit prachtige Zuid-Afrikaanse product. We bieden hier topwijnen en het land heeft zich inmiddels met recht geplaatst tussen de vooraanstaande wereld wijnlanden als Frankrijk, Argentinië en Spanje. Voor iets moois ontkurken of sabreren mag je zeker naar de Kaap komen!

Braai

Als je het met iets moet vergelijken is het een barbecue, maar dan toch net wat anders. Was ik in het verleden nog verheugd als ik uitgenodigd werd op een braai, dat gevoel wel heb ik een beetje achter me gelaten. Om vier uur ’s middags uitgenodigd worden voor een braai betekent vóór je van huis vertrekt nog iets eten, want als je arriveert gebeurt er nog niets. Als je op tijd bent, zoals Nederlanders gewoonlijk zijn, komt het voor dat de gastvrouw nog niet eens klaar is voor het bezoek. Niet dat iemand ook maar op zijn paasbest verschijnt hoor, want je komt zoals je dat gemakkelijk vindt: op slippers (flipflops) of bergschoenen in een korte broek, jurk of jeans. Vaak neem je je eigen drank mee, een salade of een nagerecht om het de gastvrouw gemakkelijker te maken en, om ook de kosten te beperken.

Wat wel klaarstaat, is de koelbox vol ijsblokjes voor je drank… Met wat mazzel gaat dan rond zes uur het vuur aan. Geen kooltjes maar hout. Voordat het kooltjes zijn, zijn we zo een paar uur verder. Ondertussen wordt er flink gedronken en hoop je dat rond 20 uur vlees op de braai gaat en de salades op tafel verschijnen. Het hele rooster ligt vol soorten vlees en als het gaar is, schuift men het aan de zijkant van het rooster zodat het vlees dat wat langer nodig heeft meer warmte krijgt. Als alles goed gebakken is, gaat het in pannen en schalen. Er zijn soms etentjes dat je op dat tijdstip eigenlijk het liefst naar bed wilt gaan. Je snapt het wel: braaien kent geen tijd!

Achteraf snap ik nu dat op onze ‘braai’ middagen, mensen het vreemd vonden dat de tafel gedekt was, alles klaar stond en we al snel konden gaan eten! Braaien in Zuid-Afrika is een sociale cultuur en gaat vooral om het samen rond een vuur te zijn, om te ‘gesels’ ( keuvelen) en vrienden en familie te ontmoeten onder het genot van veel alcohol.

Regering

Waar we ook wonen, ik denk dat iedereen wel iets heeft aan te merken hoe een land geregeerd wordt. Het doet vooral pijn dat zo’n rijk land als Zuid-Afrika dingen niet beter voor elkaar heeft. Zuid-Afrika is rijk aan grondstoffen, zou zoveel energie kunnen hebben en heeft qua natuur zoveel te bieden dat toerisme geweldig zou kunnen floreren. Maar het onderhoud van bedrijven, vakantiehuisjes in de nationale parken, het wegennet en openbaar vervoer (om maar wat te noemen) is een onder geschoven kindje. In plaats dat het onderwijs verbetert, verslechtert het. Er wordt gemeten met twee maten en daar speelt wit en zwart ook nog een rol in.

Geld wat naar scholing, onderhoud en opbouw zou moeten gaan, verdwijnt in de verkeerde zakken. Contracten voor overheidsinstanties worden naar vrienden en familiebedrijven doorgeschoven en niet of slecht uitgevoerd. Men brengt enorme bedragen in rekening voor de meest simpele dingen. Dhr de Ruyter, de voormalig CEO van Eskom (energie bedrijf), heeft er onlangs een boekje over open gedaan. Niet dat het ons helpt, want het land ligt nog altijd elke dag uren plat omdat er geen stroom is. Steeds zijn er problemen omdat er geen onderhoud heeft plaatsgevonden. De kleine ondernemer kan kosten voor zonne-energie of generator niet doorberekenen in zijn product en zo gaan we in plaats van vooruit steeds een beetje achteruit. Met zijn allen wachtend op een ommekeer

Safari 

De betekenis van het Swahili woord voor ‘safari’ is, ‘reis’ of ‘expeditie’ om dieren in hun natuurlijke habitat te observeren of erop te jagen. Het woord wordt sinds het einde van de 19e eeuw in het Engels gebruikt om te praten over jachtreizen naar Afrika en de kleding die deze jagers droegen (de welbekende safari kleding stijl). Tegenwoordig is een safari een reis die mensen maken om Afrikaanse dieren te observeren en/of te fotograferen.

De safari (het virus) waarmee velen besmet raken in Zuid-Afrika is waarom velen ook terugkomen. Het is ook de safari waar mijn liefde voor Afrika ontstond. 
Het open voertuig vanwaaruit je je dichtbij de dieren voelt of nog beter, tijdens een wandeling met gids. De geur van het land, de natuurlijke kleuren van je omgeving waar ineens zo onvoorstelbaar en onvoorspelbaar een olifant kan opduiken. Katachtigen die in lichte tred langs de auto lopen en hun enorme hoofd naar je toedraaien. Een wild dier aanschouwen terwijl het jaagt of zelfs zijn prooi verorbert kan op tv luguber op je overkomen, maar wat een indruk laat dit achter als je dit met al je zintuigen waarneemt. 

Het gaat lang niet altijd om de Big Five want de safarigids kan je vaak ook zoveel meer vertellen over de flora en fauna en de veranderingen in het landschap door de jaren heen. De geuren en kleuren tijdens een gamedrive, wanneer je de mooiste zonsop- of ondergangen ziet, het maakt allemaal deel uit van dat alles overheersende gevoel dat Afrika je geeft. Het land waar op dat moment de tijd even stilstaat, waar je je laat leiden door het gevoel alleen te zijn met de natuur. Een koel drankje en een echt Afrikaanse snack als ‘biltong’ of ‘droewors’ brengen je dan even terug op een safari-trip als uit een film.

Dromen waarmaken

Zuid-Afrika heeft me zoveel gebracht en zoveel laten zien. Ik kan er dromen, wegdromen en mezelf verliezen. Van de prachtige West Kaap waar we aan de voet van de Hottentot Holland-bergen en later midden tussen de wijnvelden van Stellenbosch hebben mogen wonen. Waar ik ingewijd werd in een leven dat draait om wijn, waar ik gastvrouw werd en in de keuken mocht kijken. Dat heeft allemaal geleid tot mijn eigen leuke kleine bedrijfje. In Zuid Afrika heb ik mijn dromen kunnen waarmaken.

Niet in de West Kaap, maar precies zoals het in mijn droom was, op de plek waar ik me echt in Afrika voel. We streken er vijf jaar geleden neer in het hoge noorden van Limpopo vlak aan de grens met Botswana. Hier ben ik Zeelandhuys at die Huys Opikopi begonnen, de kleinste Dinner – Bed & Breakfast in Zuid Afrika met maar één kamer voor 2 personen. Hier verzorg én verras ik mijn gasten met een vijfgangen culinair dineetje. Alles met het oog op verwennen, privacy en het delen van ons bijzondere plekje op een rotsformatie, met een waanzinnig uitzicht over de bushveld, onze succulenten tuin en hottub.

Ons leven draait niet alleen om onze gasten maar er is ook best veel tijd voor onszelf. Gewoon om te luisteren naar de vogels, kijken of we ‘onze’ giraffe, eland, gemsbok of, onlangs nog, zelfs een genetkat kunnen spotten. De connectie met de natuur is voor mij steeds belangrijker geworden en elke dag is er wel iets te ontdekken. En dan zijn er ook nog de klussen in en om het huis, koken, gastvrouw zijn en natuurlijk lezen en schrijven…. Kortom er is never a dull moment hier in ons prachtige Zuid-Afrika.

Nieuwsgierig naar wat andere wereldwijven schreven voor de serie? Bekijk alle eerder verschenen blogs over hun (Ei)Land in de kijker!